ကၽြန္ေတာ္တို႔ျပည္ျမိဳ႕ေလးအေၾကာင္းအမ်ားသူငွာ..သိရေအာင္တင္ေပးတာပါ..သိျပီးသားလူေတြလည္းရွိမွာပါ..
ျပည္ၿမိဳ႕သည္ဧရာဝတီျမစ္အေရွ႔ဘက္ကမ္းတြင္တည္ရွိၿပီးပဲခူးတိုင္း၏အေနာက္ေျမာက္ဘက္ အစြန္ဆုံးၿမိဳ႕လည္းျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ကားလမ္း (၁၇၉) မိုင္၊ မီးရထားလမ္း(၁၆၁) မိုင္ရွည္လ်ားၿပီး ရန္ကုန္-ျပည္ကားလမ္းဆုံးၿမိဳ႕လမ္းျဖစ္သည္။ျပည္ၿမိဳ႕မွတဆင့္မေကြးတိုင္းကိုျဖတ္၍ေက်ာက္ပန္းေတာင္း၊ ပုဂံ စေသာေဒသမ်ားသို႔လည္းေကာင္၊မႏၱေလးၿမိဳ႕သို႔လည္းေကာင္း၊ ဧရာ၀တီျမစ္ကို ျဖတ္၍ ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕မ်ားမွ တဆင့္ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔လည္းေကာင္း သြားေရာက္ႏိုင္သျဖင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးအထူးေကာင္းမြန္ေသာ ၿမိဳ႕လည္းျဖစ္သည္။ ေရလမ္းအားျဖင့္ ရန္ကုန္မွ ၂၆၃ မိုင္ကြာေ၀း၍ ေလေၾကာင္းလမ္းအဆက္အသြယ္လည္းရွိသည္။ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ထင္ ရွားေသာေရွးေဟာင္းပ်ဴၿမိဳ႕ေတာ္သေရေခတၱရာၿမိဳ႕ေဟာင္းမွာ ျပည္ၿမိဳ႕ရွိေမွာ္ဇာအရပ္တြင္ တည္ရွိသည္။ ေရွးလက္ရာပ်ဴယဥ္ေက်းမူ႔မ်ားအားယခုထက္တိုင္ပင္ေတြ႔ရွိႏိုင္ ေသးသည္။ ျပည္ၿမိဳ႕ရွိေသာ ေနရာတြင္ မည္သည့္ခုႏွစ္မွစ၍ မည္သူက ၿမိဳ႕တည္ေထာင္ခဲ့ေၾကာင္း တိက်ခိုင္မာေသာ မွတ္တမ္းမရွိေပ။
ဘုရားသမိုင္းမ်ားတြင္မူ ေဂါတမဘုရားရွိစဥ္အခါကပင္ သီရိေခတၱဆိုေသာ မင္းသားဦးေဆာင္၍ တည္ေထာင္ခဲ့ေၾကာင္းေဖၚ ျပပါရွိေလသည္။ သီရိေခတၱမင္းႏွင့္ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါတို႔သည္ ၿမိဳ႕သစ္အမည္ကို န၀ါ၀ါသီ ဟုေပးခဲ့ေၾကာင္း ျပည္ၿမိဳ႕အေနာက္ဘက္ကမ္း ရွိ ဖိုးဦးေတာင္ ဘုရားသမိုင္းတြင္ ေဖၚျပထားသည္။ ေနာင္ေသာအခါ သီရိေခတၱမင္းသား ႏွင့္ အေပါင္းအပါတို႔သည္ ရေသ့၊ရဟန္း ျပဳၾကၿပီး ထုိ န၀ါ၀ါသီအရပ္သည္ စစ္မက္အေပါင္းမွ ၿပီးေျပၿငိမ္းေအးရာ အရပ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေျပၿမိဳ႕ ဟုသမုတ္ခဲ့ေၾကာင္း ထိုဘုရားသမိုင္းတြင္ ပါရွိသည္။ ေနာက္တစ္ခ်က္မွာ ေရွးအခါက ပ်ဴလူမ်ိဳးတို႔ တိုင္းျပည္ႀကီးထူေထာင္ကာ ေနထိုင္ခဲ့ဖူးသည္ကို အစြဲျပဳၿပီး ျပည္ ဟူေသာ အသံုးအႏံႈးကို ျမန္မာတို႔က ဆက္လက္တင္စားေခၚေ၀ၚၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟုလည္း တင္ျပေဆြးေႏြးၾကသည္။ ပြင့္လွသိမ္ကုန္း ဆရာေတာ္၏ မိန္႔ၾကားခ်က္အရလည္း ျပည္ၿမိဳ႕သည္ ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီး တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ သေရေခတၱရာ ၿမိဳ႕မတိုင္မွီကပင္ တည္ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ျပည္ၿမိဳ႕အရပ္တြင္ ေနထိုင္ၾကသူတို႔သည္ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္လ်င္ ရေသ့ရဟန္း ျပဳၾကေလ့ ရွိေၾကာင္း၊ ျပည္ၿမိဳ႕တြင္ ရေသ့ေပါင္း ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေသာေၾကာင့္ ရေသ့ၿမိဳ႕ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ေၾကာင္း မိန္႔ၾကားဖူးပါသည္။ ပ်ဴတုိ႔ေနထိုင္ခဲ့ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္း သေရေခတၱရာၿမိဳ႕ သည္ျပည္ၿမိဳ႕အတြင္း ရွိေမွာ္ဇာအရပ္တြင္တည္ရွိေလသည္။သေရေခတၱရာၿမိဳ႕ႀကီး ပ်က္စီးၿပီးေနာက္ ကြ်င္းက်န္ရစ္ေသာ ပ်ဴလူမ်ိဳးအုပ္စုငယ္မ်ားသည္ သေရေခတၱရာၿမိဳ႕ေဟာင္းေနရာမွ တစတစႏွင့္ ယခု ဧရာ၀တီျမစ္အနီး ျပည္ၿမိဳ႕တည္ရွိရာ ေရႊဆံေတာ္ဘုရားတ၀ႈိက္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္ခဲ့ၾကျပန္သည္။ ေနရာသစ္တြင္ လူေနထူထပ္ခဲ့ရာမွ စီးပြါးေရး၊ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးမ်ားျဖစ္ထြန္းလာခဲ့သည္။ ထုိကဲ့သို႔ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ပ်ဴၿမိဳ႕ဟုေခၚတြင္ရာမွ ျပည္ၿမိဳ႕ဟုေျပာင္းလဲ ေခၚဆိုလာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အခ်ိဳ႕မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ပါရွိေလသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ေသာသမိုင္းမ်ားတြင္ ပ်ဴၿမိဳ႕ဆိုသည့္ၿမိဳ႕မွာ ယခုျဖဴးၿမိဳ႕ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆိုၾကသည္။ မည္သို႔ပင္ဆင္းသက္လာသည္ ျဖစ္ေစ ဘုရားသမိုင္းမ်ားႏွင့္ ရာဇ၀င္မ်ားအရ ျပည္ၿမိဳ႕သည္ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ား တိတိက်က် မရွိမွီကာလကပင္ တည္ရွိေနခဲ့ေသာၿမိဳ႕ျဖစ္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းမွတ္ယူႏိုင္ေပသည္။ ျပည္ၿမိဳ႕ကိုစတင္တည္ေထာင္သူမွာ ပုဂံေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ နန္းတက္ေသာ နရသီဟပေတ့ ဘုရင္၏ သားျဖစ္သူ သီဟသူ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၉၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ၿမိဳ႕ကိုစနစ္တက် စတင္၍တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး သစ္တပ္၊ေျမၿမိဳ႕၊အုတ္ၿမိဳ႕ ဟူ၍ ၃ ထပ္ျဖင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုတည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ ျပည္ၿမိဳ႕သည္ ပုဂံေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းမွ စတင္ကာ ဘုရင္ငယ္မ်ား၊ ၿမိဳ႕စားမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ၿမိဳ႕အျဖစ္တည္ရွိခဲ့သည္။ အင္း၀ေခတ္တြင္ ျပည္ၿမိဳ႕သည္ ထင္ရွားေသာ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕အျဖစ္တည္ရွိခဲ့သည္။ အင္း၀ဘုရင္မင္းေခါင္ ႏွင့္ ဟံသာ၀တီမွ မြန္ဘုရင္ ရာဇာဓိရာဇ္တို႔သည္ ျပည္ၿမိဳ႕၀န္းက်င္အား စစ္ေျမျပင္အရပ္အျဖစ္ အသုံးၿပဳခဲ့ၾကသည္။ စစ္ေျပၿငိမ္းရာေဒသ အျဖစ္လည္း သတ္မွတ္ခဲ့ဖူးေပသည္။စစ္ပြဲကာလအတြင္းတြင္ ျပည္ျမိဳ႔ကိုစားျပီး လက်ာ္ပ်ံခ်ီဘြဲ႔ျဖင့္အင္း၀ဖက္မွေနကာ ရာဇာဓိရာဇ္၏ ဟံသာ၀တီမြန္တပ္မ်ား ကို ၾကံၾကံခံခဲ့သူမွာ မြန္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ တရဖ်ားျဖစ္သည္။ ၄င္းမွာ ရာဇာဓိရာဇ္အား စီးခ်င္းထိုးကာ ရွံဳးႏွိမ့္ခဲ့သည့္ ဗ်ဥ္းႏြဲ႔ (မပစ္ႏြဲ႔)ႏွင့္ ညီအစ္ကိုေတာ္သူလည္းျဖစ္သည္။ အင္း၀ေခတ္၊ ေတာင္ငူေခတ္ ႏွင့္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ဦးပိုင္းအထိ ျပည္ၿမိဳ႕တြင္ သီဟသူမွ အစျပဳကာ ၿမိဳ႕စား သို႔မဟုတ္ ဘုရင္ငယ္အုပ္စိုးသူမ်ား မင္းဆက္ေပါင္း(၂၇) ဆက္ရွိခဲ့သည္။ ထုိကာလတစ္ေလွ်ာက္လုံးတြင္ အုပ္စိုးသူ ပေဒသရာဇ္တို႔၏ အာဏာစြမ္းျပႏိုင္ၾကရန္၊ စစ္မက္မ်ားျဖစ္ပြားေနျခင္းျဖင့္သာ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကုန္ဆုံးခဲ့သည္။ ျပည္ဘုရင္ငယ္မ်ားႏွင့္ အင္း၀ ျဖစ္ပြားေသာတိုက္ပြဲမ်ား၊ ရွမ္းတို႔ႏွင့္ ျဖစ္ပြားေသာတိုက္ပြဲမ်ား၊ ေတာင္ငူဘုရင္ တပင္ေရႊထီး ႏွင့္ျဖစ္ပြားေသာတုိက္ပြဲမ်ား၊ ေတာင္ငူႏွင့္ရခုိင္တို႔ျဖစ္ပြားေသာ တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ျပည္ၿမိဳ႕ႏွင့္ပတ္၀န္းက်င္ အရပ္ေဒသတို႔တြင္ အဆက္မျပတ္ျဖစ္ပြားလာခဲ့သည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ဦးတြင္ မြန္တို႔သိမ္းပိုက္ထားေသာ ျပည္ၿမိဳ႕ကို အေလာင္းဘုရား ဦးေအာင္ေဇယ်မွ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၁၆ခုႏွစ္တြင္ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ျပည္ၿမိဳ႕သည္ ၿမိဳ႕စား သို႔မဟုတ္ ၿမိဳ႕၀န္တို႔အုပ္ခ်ဳပ္ရာ ေဒသအျဖစ္ဆက္လက္တည္ရွိခဲ့သည္။ ဧရာ၀တီျမစ္ နံေဘးတြင္တည္ရွိေသာေၾကာင့္ ကူသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး အခ်က္အခ်ာေဒသ အျဖစ္ တျဖည္းျဖည္း စည္ကားလာျပန္သည္။ ဘႀကီးေတာ္ ဘုရား လက္ထက္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အဂၤလိပ္တို႔၏ ပထမအႀကိမ္က်ဴးေက်ာ္စစ္တြင္ ျပည္ၿမိဳ႕သည္ စစ္တလင္း အျဖစ္ျပန္လည္ ေရာက္ရွိခဲ့ျပန္သည္။ ယခင္ကဲ့သို႔ တိုင္းရင္းသား ပေဒသရာဇ္မ်ား၏ အာဏာလုတိုက္ပြဲမ်ား မဟုတ္ေတာ့ပဲ တိုင္းတပါး သားတို႔၏ နယ္ခ်ဲ႔စစ္ပြဲမ်ားကို ခုခံရေသာ စစ္ေျမျပင္ျဖစ္လာသည္။ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၈၇ ခုႏွစ္ ကဆုန္လဆန္း(၉) ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ၿမိဳ႕အား အဂၤလိပ္တို႔က လာေရာက္တိုက္ခိုက္ေသာေၾကာင့္ အတြင္း၀န္မင္းႀကီး မဟာနႏၵသႀကၤန္ႏွင့္ မင္းႀကီး မဟာဥဇနာ တို႔သည္ ျပည္ၿမိဳ႕မွ ဆုတ္ခြာခဲ့ရသည္။ အဂၤလိပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂ်င္နရယ္ ကင္းဘဲလ္ ကျပည္ၿမိဳ႕ကိုသိမ္းပိုက္လိုက္သည္။ ျပည္ၿမိဳ႕ရွိ အဂၤလိပ္တို႔အား နတ္ေတာ္လတြင္ ျမန္မာတပ္မ်ားက စစ္ေၾကာင္း ၃ ေၾကာင္းျဖင့္ ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ သမိုင္း၀င္ ၀က္ထီးကန္ တိုက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရရွိေနရာမွ အဂၤလိပ္တပ္မ်ားက မဟာေနမ်ိဳး၏တပ္မ်ား န၀င္းေခ်ာင္း သင္ပန္းအရပ္ တြင္ တပ္ခ်နားေနစဥ္ ၀င္တိုက္ခုိက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ အေရးနိမ့္ခဲ့ရသည္။ တိုက္ပြဲတြင္ မဟာေနမ်ိဳး ႏွင့္ ေမာက္မယ္ေစာ္ဘြား တို႔က်ဆုံးခဲ့သည္ ။ ကုန္းတလင္း၊ နတ္ပုတီးေမွာ္၊ ဖိုးဦးေတာင္ ႏွင့္ စႀကၤ ံကြ်န္းအရပ္တို႔တြင္ တပ္စြဲထားေသာ ျမန္မာတပ္မ်ား ကိုေရေၾကာင္းမွ ေန၍ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ျမန္မာတပ္မ်ား ေျမထဲၿမိဳ႕အထိ ဆုတ္ခြာခဲ့ရသည္။ အဂၤလိပ္တို႔၏ ဒုတိယအႀကိမ္က်ဴးေက်ာ္စစ္တြင္လည္း ျမန္မာတပ္မ်ားသည္ ရြပ္ရြပ္ခြ်ံခြ်ံျပန္လည္ ခုခံတိုက္ခိုက္ခဲ့ျပန္သည္။ ျပည္ၿမိဳ႕သည္လည္း စစ္တလင္းနယ္ေျမ ျပန္လည္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ မင္းေနျပည္ေတာ္၌ ပုဂံမင္း အား မင္းတုန္းမင္းသား ႏွင့္ ကေနာင္မင္းသားတို႔က ပုန္ကန္ျခားနားေနခ်ိန္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာတပ္မ်ားအား မင္းေနျပည္ေတာ္ကို ကာကြယ္ရန္ ျပန္လည္ေခၚယူလိုက္သည္။ အခုအခံ နည္းပါးသြားေသာေၾကာင့္ အဂၤလိပ္တပ္မ်ားက ေျမထဲၿမိဳ႕(ေအာင္လံၿမိဳ႕) အထိ တက္ေရာက္ သိမ္းပိုက္ တပ္စြဲလိုက္ၾကသည္။ ျပည္ၿမိဳ႕အား ၁၈၅၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ အဂၤလိပ္တို႔က လုံး၀သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၁၈၅၈ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ၿမိဳ႕တြင္ အႀကီးအက်ယ္ ေျမငလ်င္လႈပ္ခတ္ခဲ့သည္။ ၁၈၆၂ ခုႏွစ္တြင္လည္း ၿမိဳ႕သည္မီးအႀကီးအက်ယ္ေလာင္ၿပီးေနာက္ အဂၤလိပ္တို႔သည္ မီးေလာင္ျပင္ေပၚတြင္ စနစ္တက် ၿမိဳ႕ကြက္ခ်ကာ ျပည္ၿမိဳ႕အားျပန္လည္တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာ တြင္ ရပ္ကြက္ႀကီးမ်ားသတ္မွတ္၍ ၿမိဳ႕ကြက္ရိုက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေျမာက္ဘက္တြင္ န၀င္းရပ္ကြက္၊ အေ႔ရွဘက္တြင္ ရဘဲရပ္ကြက္ ေတာင္ဘက္တြင္ ဆင္စုရပ္ကြက္ႏွင့္ ၿမိဳ႕လယ္တြင္ ေရႊကူရပ္ကြက္ႏွင့္ ဆံေတာ္ရပ္ကြက္မ်ားကို ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ေပးခဲ့သည္။ ရွည္လ်ားေသာ ကမ္းနားလမ္းမႀကီးကိုလည္း ၿမိဳ႕ေတာင္ဘက္မွ ေျမာက္ဘက္တိုင္ေအာင္ ဧရာ၀တီျမစ္ႏွင့္ အၿပိဳင္ေဖါက္လုပ္ ေပးခဲ့သည္။
ျပည္ျမိဳ႕အေၾကာင္းေလးမွ်ေ၀ေပးတာပါ
ေရႊျမိဳ႕ေတာ္.....
ျပည္သတင္းလူငယ္(ျပည္သတင္း)
0 comments:
Post a Comment