ဘာသာစကားေလးမ်ားအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာပါ...

ကရင္ဘာသာစကား သိေကာင္းစရာ
***********************
ကရင္ဘာသာစကားကို ေၿပာဆိုၾကသည့္ ကရင္တိုင္းရင္းသားအမ်ားစုသည္ ကရင္ၿပည္နယ္တြင္ေနထိုင္ၾကသည္။ မြန္ျပည္နယ္၊ပဲခူးတိုင္း၊ရန္ကုန္တိုင္း၊ဧရာ၀တီတိုင္း စသည့္ၿမန္မာႏိုင္ငံေဒသအႏွံ႔အျပားမွာလည္း အတန္အသင့္ေနထိုင္လွ်က္ရွိၾကပါသည္။
ကရင္တိုင္းရင္းအမ်ားစု ေနထိုင္ၾကသည့္ ကရင္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းတြင္တည္ရွိပါသည္။ ကရင္ၿပည္နယ္၏ အက်ယ္အ၀န္းမွာ စတုရန္းမိုင္ေပါင္း (၁၁၇၃၀.၈၅)မိုင္ရွိပါသည္။ ကရင္ဘာသာစကားသည္ တိဗက္တရုတ္မ်ဳိးရိုး တိဗ
က္ ျမန္မာအစုတြင္ပါ၀င္ေၾကာင္း ဘာသာစကားပညာရွင္မ်ား အတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ကရင္ဘာသာစကားတြင္ ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ အရင္းအျမစ္တူညီေသာ စကားလံုးမ်ားစြာရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ကရင္စကားႏွင့္ ျမန္မာစကားတို႔တြင္ တက္က်သံ
၊ေလယူေလသိမ္းႏွင့္ ၀ါက်ဖြဲ႕စည္းပံုတို႔တြင္ မတူညီၾကေပ။ မႈရင္းကရင္ဘာသာစကားသည္ သံုးစြဲသူတို႔၏ ေနထိုင္ရာေဒသ၊ေတာေတာင္ပတ္၀န္းက်င္၊ထိေတြ႔ဆက္ဆံရေသာ လူမ်ဳိးစသည့္တို႔အေပၚမႈတည္၍ ေျပာင္းလည္းမႈ႔မ်ားၿဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိပါသည္။ မႈ
ရင္းကရင္ဘာသာစကားမွ ေျပာင္းလည္းကြဲျပားလာေသာ ကရင္မ်ဳိးကြဲ အဓိက ႏွစ္စုရွိပါသည္။ တစ္စုမွာ ပိုးကရင္ အစုျဖစ္ျပီး က်န္တစ္စုမွာ စေကာကရင္ အစုျဖစ္ပါသည္။ ကရင္ဘာသာစကားတြင္ တက္က်သံ ၄ မ်ဳိးရွိသည္။ တက္က်သံေျပာင္းသြားသည့္အ
ခါ စကားလံုးအဓိပၸာယ္ေျပာင္သြားသည္။ ကရင္ဘာသာစကားတြင္ရွိသည့္ အခ်ဳိ႕ဗ်ည္းသံ၊သရသံ တို႔သည္ ျမန္မာစကားတြင္ မရွိသလို ျမန္မာစကားတြင္ရွိသည့္ ဗ်ည္းသံ၊သရသံ အခ်ဳိ႕သည္လည္း ကရင္စကားတြင္မရွိေပ။ ကရင္ဘာသာစကားသံသည္ ျမန္မာ
စကားသံထက္ အသံစံုလင္သည္။ ကရင္ဘာသာစကားရွိ စကားသံအခ်ဳိ႕ကိုလည္း ျမန္မာတို႔ အသံထြက္ရန္မလြယ္ကူပါ။......ျမန္မာ့ေရးရာစာအုပ္မွ ေကာက္ႏူတ္ေရးသားခဲ့ပါသည္။..ျပည္သတင္း.....

ခ်င္းဘာသာစကား သိေကာင္းစရာ
**********************
ခ်င္းဘာသာစကားကို ေျပာဆိုၾကသည့္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားအမ်ားစုသည္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ေနထိုင္ၾကသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေနာက္ေျမာက္တြင္ တည္ရွိသည္။ အေရွ႕ဘက္တြင္ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊မေကြးတိုင္း၊ေတာင္ဘက္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္
၊အေနာက္ဘက္တြင္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံႏွင့္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၊ေျမာက္ဘက္တြင္ အိႏိၵယႏိုင္ငံတို႔ႏွင့္၀န္းရံလ်က္ရွိပါသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္၏ အက်ယ္အ၀န္းမွာ စတုရန္းမိုင္ေပါင္း (၁၃၉၀၆.၉၇)မိုင္ရွိပါသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ လူမ်ဳိးအုပ္စုမ်ားစြာရွိျပီး ေျပာဆိုၾကသည့္ ဘာ
သာစကားအနည္းငယ္စီ ကြဲျပားၾကသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ခ်င္းဘာသာစကားတြင္ တီးတိန္စကား၊ဖလမ္းစကား ႏွင့္ ဟားခါးစကားတို႔ရွိသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ခ်င္းဘာသာစကားတြင္ မင္းတပ္စကား၊မတူပီစကား၊ပလက္၀စကား ႏွင့္ ေျမျပန္႔
ခ်င္းဘာသာစကားတြင္ အရႈခ်င္းစကားစသည့္ မ်ဴိးကြဲမ်ားရွိသည္။ ယင္းမ်ဳိးကြဲမ်ားတြင္ ၀ါက်ဖြဲ႕စည္းပံုမွအစ အေျခခံတူညီေသာ ေ၀ါဟာရ အသံုးအႏႈန္းမ်ားပါရွိေနသည့္အတြက္ မႈလစကားအုပ္စု တစ္ခုတည္းမွ ခြဲထြက္လာေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။ ခ်င္းဘာသာစ
ကားသည္ တိဗက္ဘာသာစကား၊ျမန္မာဘာသာစကားတို႔ ႏွင့္ တူညီမႈ႔မ်ား ေတြ႔ရသျဖင့္ တိဗက္ျမန္မာ ပင္မဘာသာစကားမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ယူဆရသည္။ ..ျမန္မာ့ေရးရာစာအုပ္မွ ေကာက္ႏူတ္ေရးသားခဲ့ပါသည္။..ျပည္သတင္း....

မြန္ဘာသာစကား သိေကာင္းစရာ
*********************
မြန္ဘာသာစကားကုိေျပာဆုိႀကသည့္ မြန္တုိင္းရင္းသားအမ်ားစုသည္ မြန္ျပည္နယ္တြင္ေနထုိင္ႀကသည္။ ကရင္ျပည္နယ္၊ ပဲခူးတုိင္း၊ ရန္ကုန္တုိင္း၊ ဧရာ၀တီတုိင္းစသည့္ ေဒသအႏွံ႔အျပားတြင္လည္း အတန္အသင္႔ေနထုိင္ႀကသည္။ မြန္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ
ေတာင္ပုိင္းတြင္ ပဲခူးတုိင္း၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ တနသာၤရီတုိင္း ၊မုတၱမေကြ႔တုိ႔ႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိသည္။ မြန္ျပည္နယ္၏အက်ယ္အ၀န္းမွာ စတုရန္းမိုင္ေပါင္း ၄၇၄၇. ၇၆ မိုင္ျဖစ္သည္။ မြန္ဘာသာစကားကုိ ယခင္က မြန္အာနမ္အႏြယ္၀င္ဟု သတ္မွတ္ခဲ့ျပီး ေနာက္ပုိင္း
တြင္မြန္ခမာအႏြယ္ဟု ေျပာင္လည္ေခၚေ၀ၚခဲ့သည္။ ထုိမွတစ္ဖန္ ႀသစထရစ္အႏြယ္ဟုအမည္ေပးခဲ့သည္။ ႀသစထရစ္အႏြယ္၊ ႀသစထရုိေအရွတစ္မ်ဳိးခြဲတြင္ ဗီယမ္နမ္ဘာသာစကား၊ ကေမာၻဒီယားဘာသာစကား၊ မြန္ဘာသာစကား၊ ပေလာင္ဘာသာစကား၊ ၀ဘာ
သာစကားစသည္တုိ႔ပါ၀င္သည္။ မြန္ဘာသာစကားသည္ ကုိယ္ပုိင္ေ၀ါဟာရၾကြယ္ျပီး ပါ႒ိ၊ သကၠတ ေမြးစားစကားလုံးမ်ားလည္းရွိသည္။ ၀ါက်ဖြဲ႕စည္ပုံမွာျမန္မာႏွင့္မတူပါ။ ထုိ႔ျပင္ မြန္ဘာသာစကားသည္ တက္က်သံျဖင့္စကာလုံးခဲြျခားသည့္ တက္က်သံ ဘာသာ
စကားမဟုတ္ပါ။ ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ မြန္ဘာသာစကားသည္ ဘာသာစကားမ်ဳိးရုိးကြဲျပာသည့္အေလ်ာက္ စကားသံပုိင္းတြင္မ်ားစြာကြဲျပားမႈရွိသည္။ မြန္စကားသံကုိ ျမန္မာတစ္ေယာက္အဖုိ႔ ပီပီသသမရြတ္ဆုိႏုိင္သလုိ မြန္တစ္ေယာအဖုိ႔ ျမန္မာစကားကုိ ေျပာ
ဆုိရာတြင္ မြန္သံ၀ဲေနသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ေ၀ါဟာရနယ္ပယ္တြင္ မြန္ေ၀ါဟာရမ်ားကုိ ျမန္မာစကာထဲးတြင္ ေမြးစားစကားလုံမ်ားတြင္ မြန္စကားလုံသည္ အမ်ားဆုံးျဖစ္သည္။..ျမန္မာ့ေရးရာစာအုပ္မွ ေကာက္ႏူတ္ေရးသားခဲ့ပါသည္။.. ျပည္သတင္း.....
.
ရခုိင္ဘာသာစကား သိေကာင္စရာ
*********************
ရခုိင္ဘာသာစကားကုိ ေျပာဆုိၾကသည့္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသာအမ်ားစုသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနာက္ဘက္ပုိင္းရွိ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ေနထုိင္ၾကသည္။ ရခုိင္ျပည္သည္ အေရွ႕ဘက္တြင္အေနာက္ရုိးမေတာင္၊ အေနာက္ဘက္တြင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္၊ အေနာက္ေျမာက္
ဘက္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏုိင္ငံတုိ႔ႏွင့္ ထိစပ္လ်က္ရွိသည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္၏ အက်ယ္အ၀န္းမွာ စတုရန္းမိုင္ေပါင္း ၁၄၂၀၀.၀၈ ျဖင္သည္။ ျမန္မာ့တုိင္ရင္သားဘာသာစကားမ်ားတြင္ ျမန္မာဘာသာႏွင့္ အနီးစပ္ဆုံးမွာ ရခုိင္ဘာသာစကားျဖင္သည္။
ဘာသာေဗဒပညာရွင္မ်ားက ရခုိင္ဘာသာစကားကုိ သီးျခားဘာသာစကားအျဖစ္မသတ္မွတ္ဘဲ ျမန္မာစကား၏ ေဒသိယစကားျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။ ရခုိင္ဘာသာစကားတြင္ေရွးသုံးျမန္မာေ၀ါဟာရအမ်ားအျပားရွိေနသည့္ အတြက္ ရခုိင္ဘာသာစကားကုိ ေရွး
ျမန္မာစကားအျဖစ္ႏုိင္သည္ဟုလည္း ယူဆသည္။ ရခုိင္ႏွင့္ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ စကားသံမတူမႈ႕မ်ားအေတာ္မ်ားမ်ားရွိသည္။ ေ၀ါဟာရပုိင္းတြင္လည္းမတူညီသည့္ ေ၀ါဟာရအသုံးအႏႈန္းမ်ားရွိသည္။ သဒၵါပုိင္းဆုိင္ရာ အသုံးအႏႈန္းအခ်ဳိ႕မွာလည္း မတူညီပါ။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာတစ္ေယာက္အဖုိ႔ ရခုိင္ဘာသာစကားကုိ ရုတ္တရက္ၾကားရုံျဖင့္ နာမလည္ႏုိင္ပါ။ ရခုိင္ဘာသာစကားအေၾကာင္း အေတာ္အတန္သိထားမွ နာလည္မည္ျဖစ္သည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ရခုိင္ဘာသာစကားအျပင္ သက္၊ ဒုိင္းနက္၊ ျမဳိစသည့္ သီးျခား
တုိင္းရင္းသားဘာသာစကားေျပာသည့္ လူမ်ဳိးကြဲမ်ားလည္းရွိသည္။ ထုိလူမ်ဳိးကြဲမ်ားသည္ ၄င္းတုိ႔၏ဘာသာစကားအျပင္ ရခုိင္ဘာသာစကားကုိလည္း ေျပာဆုိ႔သည့္အတြက္ ဘာသာစကားႏွစ္မ်ဳိးေျပာသူမ်ားျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ေရးရာစာအုပ္မွ ေကာက္ႏူတ္ေရး
သားခဲ့ပါသည္။..ျပည္သတင္း.....