ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္ သေဘၤာပင္
•••••••••••••••••••••••••••••• ••••••••••••••••••••••••••••••
Item Name --------- Papaya; Papaw (သေဘၤာပင္)
Category ------------ Raw Material
Botany Term ------- Carica papaya Linn
Species Family ---- Caricaceae
ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အႏွံ႕ အျပား တြင္ ေပါက္ေရာက္ သည္။ စုိက္ပ်ိဳးပင္
ျဖစ္သည္။သဲေျမတြင္ ၁/၄ လက္မခန္႕ ျမႈပ္၍ အလင္းေရာင္ လံုေလာက္ေအာင္ ရေသာ
ကြင္းျပင္တြင္ ပ်ိဳးေထာင္ ပါက ၁၅-၂၀ ရက္ အတြင္း အပင္ ေပါက္လာသည္။ အ႐ြက္
ေလး႐ြက္ ထြက္ပါက ပ်ိဳးပင္ ကေလး မ်ားအား ပလတ္စတစ္အိတ္ သို႕မဟုတ္ က်ည္ေတာက္
မ်ားတြင္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း ပ်ိဳးယူရသည္။ ပ်ိဳးပင္မ်ား အ႐ြက္ ၈ ႐ြက္ခန္႕
ထြက္လာပါက ေ႐ႊ႕ေျပာင္း စုိက္ပ်ိဳး ႏိုင္သည္။ အက်ယ္ အနက္ ၃ ေပ ခန္႕ တူး၍
ေျမေဆြး ေျမၾသဇာ မ်ားထည့္ၿပီး စိုက္ပ်ိဳးရမည္။ အပင္ ေျခရင္း၌ လုိအပ္သလုိ
ေပါင္း႐ွင္း ေပးသင့္သည္။ စုိက္စတြင္ ေရမွန္မွန္ ေလာင္းေပး သင့္သည္။ အဖို
တစ္ပင္ ႐ွိက အမ ဆယ္ပင္ အတြက္ လံုေလာက္သည္။ ေရမ၀င္ရန္ ဂ႐ုစုိက္ ေပးရမည္။
အသီး စိပ္လြန္းလွ်င္ က်ဲေအာင္ ေျခြေပး သင့္သည္။ သို႕မွသာ အလံုးႀကီး၍
ခ်ိဳမည္။ အပင္႐ွည္ မ်ိဳးမွာ ၁၀ လ မွ ၁၂ လခန္႕ ၾကာသည္။ မျပတ္ သီးေသာ္လည္း
တန္ေဆာင္မုန္း၊ နတ္ေတာ္လ ႏွင့္ တေပါင္း၊ တန္ခူး တို႕တြင္ အသီးထြက္
ေကာင္းသည္။ပင္လတ္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ပင္စည္ အသားပြ၍ အၿဖဴေရာင္ အေစးမ်ား
ထြက္သည္။ ႀကီးမားေသာ လက္၀ါး ႐ြက္ေပါင္း ျဖစ္၍ ႐ြက္လႊဲ ထြက္သည္။ ႐ြက္ညွာ
အလြန္႐ွည္၍ အလယ္ေခါင္း ပြသည္။ အပြင့္မွာ အဖိုပြင့္၊ အမပြင့္ ဟူ၍ ႐ွိသည္။
အ၀ါႏုေရာင္ ႐ွိသည္။ အသီးႀကီးမား သည္။ အသီးခြံ ေျပာင္ေခ်ာၿပီး အတြင္းသား
ထူသည္။ အၿဖဴေရာင္ အေစးမ်ား ထြက္သည္။ အေစ့မ်ားစြာ ပါသည္။
• အပင္
ပင္လတ္မ်ိဳး ျဖစ္၏။ အျမင့္ေပ ၂၀ ခန္႕ထိ ျမင့္၏။ ပင္စည္မွ အျဖဴေရာင္
အေစးမ်ား ထြက္၏။ အဖိုပင္ အမပင္ ႏွင့္ အဖို အမ ႏွစ္မိ်ဳး ပါေသာ အပင္ ဟူ၍
႐ွိသည္။
• အ႐ြက္
အ႐ြက္မ်ား အပင္၏ ထိပ္ဘက္တြင္ စု၍
႐ြက္လႊဲ ထြက္သည္။ အ႐ြက္ အလြန္ ႀကီးမားသည္။ လက္၀ါး ႐ြက္ေပါင္း ျဖစ္ၿပီး
႐ြက္ျပား ေခ်ာသည္။ ႐ြက္နား ပတ္လည္ အတြန္႕ အဟုိက္ မ်ား ႐ွိ၏။ ႐ြက္ညွာ အလြန္
႐ွည္၍ အလယ္ ေခါင္းပြ ျဖစ္၏။
• အပြင့္
အဖိုပြင့္ အမပြင့္
႐ွိသည္။ အ၀ါႏုေရာင္ ျဖစ္သည္။ အမပြင့္သည္ ပင္စည္ႏွင့္ ႐ြက္ညွာ ၾကားတြင္ ကပ္၍
ပြင့္သည္။ အဖိုပြင့္သည္ ပန္းခိုင္မွ ပြင့္ညွာတံ တြဲေလာင္း က်၍ ပြင့္သည္။
• အသီး
အသီး ႀကီးမားသည္။ အသီးခြံ ေျပာင္ေခ်ာၿပီး အတြင္းသား ထူသည္။ အျဖဴေရာင္ အေစးမ်ား ထြက္သည္။ အသီးတြင္း၌ အေစ့ မ်ားစြာ ပါ႐ွိသည္။
► အသံုးဝင္ပံု
အသီး၊ အေစ့၊ အေစး၊ အ႐ြက္။
• အာနိသင္
ျမန္မာ ေဆးက်မ္း မ်ားအလို အရ သေဘၤာပင္ မွအျမစ္ သည္ခ်ဳပ္၏။ ေလကို ပ်က္ေစ၏။
ပူ၏။ မီးယပ္ကုိ မွန္ေစ၏။ သေဘၤာသီးမွည့္ သည္ခ်ိဳ၏။ ၀မ္းမီးေတာက္၏။
ဆာေလာင္ျခင္း ကိုျဖစ္ေစ၏။ ေၾကညက္ လြယ္၏။ ဆီး႐ႊင္၏။ သလိပ္ကို ပြားေစ၏။
ႏွလံုးကို အက်ိဳး ျပဳ၏။ ေသြးကုိ စင္ၾကယ္ေစ၍ သည္းေျခကို ၿငိမ္းေစ၏။ ဆီးေရာဂါ
ႏွင့္ ေက်ာက္တည္ ေရာဂါ မ်ားကို ပယ္ေဖ်ာက္ တတ္၏။
► အသီးအသံုးျပဳပံု
၁။ သေဘၤာသီး ၌လူကို က်န္းမာ ေစကာ အသက္ ႐ွည္၍ ေရာဂါ ကင္းေ၀း ေစႏုိင္ေသာ
သတၱိထူး ႐ွိ၏။ သေဘၤာသီး စိမ္းအရည္တြင္ သၾကားေရာ၍ တစ္ေန႕ ၃ ႀကိမ္မွ် ေသာက္က
သရက္႐ြက္ ႀကီးျခင္း ေပ်ာက္၏။
၂။ သေဘၤာသီး အမွည့္ စားေသာ္ သရက္႐ြက္ ႀကီးျခင္း၊ အသည္း ႀကီးျခင္းႏွင့္ ျမင္းသ႐ိုက္ ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
၃။ သေဘၤာသီး ၀မ္းပ်ဥ္းကို ဟင္းခ်က္ စားျခင္း၊ သနပ္ လုပ္စားျခင္းျဖင့္ ဆီး၀မ္းကုိ ႐ႊင္ေစသည္။
၄။ သေဘၤာသီး ႏုႏုကို အေျခာက္လွန္း အမႈန္႕ျပဳၿပီး အနည္းငယ္မွ် စားေသာ္ အဆက္မျပတ္ သြားေသာ ၀မ္းပ်က္ ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
၅။ သေဘၤာသီး စိမ္းကုိ္ လွီးျဖတ္၍ ထြက္လာေသာ အရည္ကို ကင္းကိုက္ေသာ ဒဏ္ရာသို႕ လိမ္းေပးေသာ္ အဆိပ္ ေျပ၏။
၆။ သေဘၤာသီး ႏုႏုကို ဆားႏွင့္ တုိ႕စားက ဆံုဆို႕နာ ေပ်ာက္၏။
► အေစ့အသံုးျပဳပံု
၁။ သေဘၤာသီး အေစ့ အေရအတြက္ကို အ႐ြယ္ႏွင့္ ခ်င့္၍ စားေသာ္ ၀မ္းတြင္း႐ွိ သန္မ်ား က်၏။
► အေစးအသံုးျပဳပံု
၁။ သေဘၤာသီး စိမ္းမွ ထြက္ေသာ အေစးျဖင့္ ယားနာ၊ ေပြးနာႏွင့္ အေရျပား ေရာဂါမ်ား ကို လိမ္းေပးက ေပ်ာက္၏။
၂။ အနာ အဖုမ်ားႏွင့္ လူပိ်ဳနာ ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ အနာမ်ားကို သေဘၤာသီးေစး လိမ္းေပးက ေပ်ာက္၏။
၃။ လူလတ္ အ႐ြယ္မ်ား အေစး အနည္းငယ္မွ်ကို ႏြားႏို႕၊ သၾကားခဲ ရရာႏွင့္ စားေသာ္ အစာ မေၾက ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
၄။ အေစးကုိ ထန္းလ်က္ႏွင့္ နယ္စားေသာ္ သန္က်၏။
၅။ အေစးကုိ ခႏၶာကုိယ္ အရပ္ရပ္႐ွိ အ႐ိုး အျခင္ ၾကြက္သား စသည့္ အစိတ္
အပိုင္းမ်ားကုိ ျပဳျပင္ ရန္ႏွင့္ အစာအိမ္ အူသိမ္ တုိ႕၏ အတြင္းဆံုး
အသားမွ်င္မ်ား ပ်က္စီး ခၽြတ္ယြင္းသည့္ အနာ အဆာေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ဗုိက္နာ၊
အူနာ စေသာ ေရာဂါမ်ား ေပ်ာက္ကင္း ေစရန္ အေကာင္းဆံုး ေဆးအျဖစ္ သံုးႏုိင္သည္။
►အ႐ြက္အသံုးျပဳပံု
၁။ သေဘၤာ႐ြက္ ႀကိတ္ညွစ္ရည္တြင္ ဘိန္းအနည္းငယ္ ေရာလိမ္းေသာ္ အေၾကာတက္ျခင္း ေပ်ာက္၏။
၂။ သက်ည္း ကုိက္ေသာ္ သေဘၤာ႐ြက္ကုိ ေရေႏြးေျဖာ၍ သို႕မဟုတ္ မီးကင္၍ ကပ္ေပးေသာ္ ေပ်ာက္၏။
၃။အ႐ြက္ကို မီးအံု၍ တို႕စားျခင္း၊ လက္ဖက္ထဲ ထည့္စားျခင္း ျဖင့္ နားအူ ေလထြက္ ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ား
••••••••••••••••••••••••••••••
Item Name --------- Papaya; Papaw (သေဘၤာပင္)
Category ------------ Raw Material
Botany Term ------- Carica papaya Linn
Species Family ---- Caricaceae
ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အႏွံ႕ အျပား တြင္ ေပါက္ေရာက္ သည္။ စုိက္ပ်ိဳးပင္ ျဖစ္သည္။သဲေျမတြင္ ၁/၄ လက္မခန္႕ ျမႈပ္၍ အလင္းေရာင္ လံုေလာက္ေအာင္ ရေသာ ကြင္းျပင္တြင္ ပ်ိဳးေထာင္ ပါက ၁၅-၂၀ ရက္ အတြင္း အပင္ ေပါက္လာသည္။ အ႐ြက္ ေလး႐ြက္ ထြက္ပါက ပ်ိဳးပင္ ကေလး မ်ားအား ပလတ္စတစ္အိတ္ သို႕မဟုတ္ က်ည္ေတာက္ မ်ားတြင္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း ပ်ိဳးယူရသည္။ ပ်ိဳးပင္မ်ား အ႐ြက္ ၈ ႐ြက္ခန္႕ ထြက္လာပါက ေ႐ႊ႕ေျပာင္း စုိက္ပ်ိဳး ႏိုင္သည္။ အက်ယ္ အနက္ ၃ ေပ ခန္႕ တူး၍ ေျမေဆြး ေျမၾသဇာ မ်ားထည့္ၿပီး စိုက္ပ်ိဳးရမည္။ အပင္ ေျခရင္း၌ လုိအပ္သလုိ ေပါင္း႐ွင္း ေပးသင့္သည္။ စုိက္စတြင္ ေရမွန္မွန္ ေလာင္းေပး သင့္သည္။ အဖို တစ္ပင္ ႐ွိက အမ ဆယ္ပင္ အတြက္ လံုေလာက္သည္။ ေရမ၀င္ရန္ ဂ႐ုစုိက္ ေပးရမည္။ အသီး စိပ္လြန္းလွ်င္ က်ဲေအာင္ ေျခြေပး သင့္သည္။ သို႕မွသာ အလံုးႀကီး၍ ခ်ိဳမည္။ အပင္႐ွည္ မ်ိဳးမွာ ၁၀ လ မွ ၁၂ လခန္႕ ၾကာသည္။ မျပတ္ သီးေသာ္လည္း တန္ေဆာင္မုန္း၊ နတ္ေတာ္လ ႏွင့္ တေပါင္း၊ တန္ခူး တို႕တြင္ အသီးထြက္ ေကာင္းသည္။ပင္လတ္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ပင္စည္ အသားပြ၍ အၿဖဴေရာင္ အေစးမ်ား ထြက္သည္။ ႀကီးမားေသာ လက္၀ါး ႐ြက္ေပါင္း ျဖစ္၍ ႐ြက္လႊဲ ထြက္သည္။ ႐ြက္ညွာ အလြန္႐ွည္၍ အလယ္ေခါင္း ပြသည္။ အပြင့္မွာ အဖိုပြင့္၊ အမပြင့္ ဟူ၍ ႐ွိသည္။ အ၀ါႏုေရာင္ ႐ွိသည္။ အသီးႀကီးမား သည္။ အသီးခြံ ေျပာင္ေခ်ာၿပီး အတြင္းသား ထူသည္။ အၿဖဴေရာင္ အေစးမ်ား ထြက္သည္။ အေစ့မ်ားစြာ ပါသည္။
• အပင္
ပင္လတ္မ်ိဳး ျဖစ္၏။ အျမင့္ေပ ၂၀ ခန္႕ထိ ျမင့္၏။ ပင္စည္မွ အျဖဴေရာင္ အေစးမ်ား ထြက္၏။ အဖိုပင္ အမပင္ ႏွင့္ အဖို အမ ႏွစ္မိ်ဳး ပါေသာ အပင္ ဟူ၍ ႐ွိသည္။
• အ႐ြက္
အ႐ြက္မ်ား အပင္၏ ထိပ္ဘက္တြင္ စု၍ ႐ြက္လႊဲ ထြက္သည္။ အ႐ြက္ အလြန္ ႀကီးမားသည္။ လက္၀ါး ႐ြက္ေပါင္း ျဖစ္ၿပီး ႐ြက္ျပား ေခ်ာသည္။ ႐ြက္နား ပတ္လည္ အတြန္႕ အဟုိက္ မ်ား ႐ွိ၏။ ႐ြက္ညွာ အလြန္ ႐ွည္၍ အလယ္ ေခါင္းပြ ျဖစ္၏။
• အပြင့္
အဖိုပြင့္ အမပြင့္ ႐ွိသည္။ အ၀ါႏုေရာင္ ျဖစ္သည္။ အမပြင့္သည္ ပင္စည္ႏွင့္ ႐ြက္ညွာ ၾကားတြင္ ကပ္၍ ပြင့္သည္။ အဖိုပြင့္သည္ ပန္းခိုင္မွ ပြင့္ညွာတံ တြဲေလာင္း က်၍ ပြင့္သည္။
• အသီး
အသီး ႀကီးမားသည္။ အသီးခြံ ေျပာင္ေခ်ာၿပီး အတြင္းသား ထူသည္။ အျဖဴေရာင္ အေစးမ်ား ထြက္သည္။ အသီးတြင္း၌ အေစ့ မ်ားစြာ ပါ႐ွိသည္။
► အသံုးဝင္ပံု
အသီး၊ အေစ့၊ အေစး၊ အ႐ြက္။
• အာနိသင္
ျမန္မာ ေဆးက်မ္း မ်ားအလို အရ သေဘၤာပင္ မွအျမစ္ သည္ခ်ဳပ္၏။ ေလကို ပ်က္ေစ၏။ ပူ၏။ မီးယပ္ကုိ မွန္ေစ၏။ သေဘၤာသီးမွည့္ သည္ခ်ိဳ၏။ ၀မ္းမီးေတာက္၏။ ဆာေလာင္ျခင္း ကိုျဖစ္ေစ၏။ ေၾကညက္ လြယ္၏။ ဆီး႐ႊင္၏။ သလိပ္ကို ပြားေစ၏။ ႏွလံုးကို အက်ိဳး ျပဳ၏။ ေသြးကုိ စင္ၾကယ္ေစ၍ သည္းေျခကို ၿငိမ္းေစ၏။ ဆီးေရာဂါ ႏွင့္ ေက်ာက္တည္ ေရာဂါ မ်ားကို ပယ္ေဖ်ာက္ တတ္၏။
► အသီးအသံုးျပဳပံု
၁။ သေဘၤာသီး ၌လူကို က်န္းမာ ေစကာ အသက္ ႐ွည္၍ ေရာဂါ ကင္းေ၀း ေစႏုိင္ေသာ သတၱိထူး ႐ွိ၏။ သေဘၤာသီး စိမ္းအရည္တြင္ သၾကားေရာ၍ တစ္ေန႕ ၃ ႀကိမ္မွ် ေသာက္က သရက္႐ြက္ ႀကီးျခင္း ေပ်ာက္၏။
၂။ သေဘၤာသီး အမွည့္ စားေသာ္ သရက္႐ြက္ ႀကီးျခင္း၊ အသည္း ႀကီးျခင္းႏွင့္ ျမင္းသ႐ိုက္ ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
၃။ သေဘၤာသီး ၀မ္းပ်ဥ္းကို ဟင္းခ်က္ စားျခင္း၊ သနပ္ လုပ္စားျခင္းျဖင့္ ဆီး၀မ္းကုိ ႐ႊင္ေစသည္။
၄။ သေဘၤာသီး ႏုႏုကို အေျခာက္လွန္း အမႈန္႕ျပဳၿပီး အနည္းငယ္မွ် စားေသာ္ အဆက္မျပတ္ သြားေသာ ၀မ္းပ်က္ ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
၅။ သေဘၤာသီး စိမ္းကုိ္ လွီးျဖတ္၍ ထြက္လာေသာ အရည္ကို ကင္းကိုက္ေသာ ဒဏ္ရာသို႕ လိမ္းေပးေသာ္ အဆိပ္ ေျပ၏။
၆။ သေဘၤာသီး ႏုႏုကို ဆားႏွင့္ တုိ႕စားက ဆံုဆို႕နာ ေပ်ာက္၏။
► အေစ့အသံုးျပဳပံု
၁။ သေဘၤာသီး အေစ့ အေရအတြက္ကို အ႐ြယ္ႏွင့္ ခ်င့္၍ စားေသာ္ ၀မ္းတြင္း႐ွိ သန္မ်ား က်၏။
► အေစးအသံုးျပဳပံု
၁။ သေဘၤာသီး စိမ္းမွ ထြက္ေသာ အေစးျဖင့္ ယားနာ၊ ေပြးနာႏွင့္ အေရျပား ေရာဂါမ်ား ကို လိမ္းေပးက ေပ်ာက္၏။
၂။ အနာ အဖုမ်ားႏွင့္ လူပိ်ဳနာ ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ အနာမ်ားကို သေဘၤာသီးေစး လိမ္းေပးက ေပ်ာက္၏။
၃။ လူလတ္ အ႐ြယ္မ်ား အေစး အနည္းငယ္မွ်ကို ႏြားႏို႕၊ သၾကားခဲ ရရာႏွင့္ စားေသာ္ အစာ မေၾက ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
၄။ အေစးကုိ ထန္းလ်က္ႏွင့္ နယ္စားေသာ္ သန္က်၏။
၅။ အေစးကုိ ခႏၶာကုိယ္ အရပ္ရပ္႐ွိ အ႐ိုး အျခင္ ၾကြက္သား စသည့္ အစိတ္ အပိုင္းမ်ားကုိ ျပဳျပင္ ရန္ႏွင့္ အစာအိမ္ အူသိမ္ တုိ႕၏ အတြင္းဆံုး အသားမွ်င္မ်ား ပ်က္စီး ခၽြတ္ယြင္းသည့္ အနာ အဆာေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ဗုိက္နာ၊ အူနာ စေသာ ေရာဂါမ်ား ေပ်ာက္ကင္း ေစရန္ အေကာင္းဆံုး ေဆးအျဖစ္ သံုးႏုိင္သည္။
►အ႐ြက္အသံုးျပဳပံု
၁။ သေဘၤာ႐ြက္ ႀကိတ္ညွစ္ရည္တြင္ ဘိန္းအနည္းငယ္ ေရာလိမ္းေသာ္ အေၾကာတက္ျခင္း ေပ်ာက္၏။
၂။ သက်ည္း ကုိက္ေသာ္ သေဘၤာ႐ြက္ကုိ ေရေႏြးေျဖာ၍ သို႕မဟုတ္ မီးကင္၍ ကပ္ေပးေသာ္ ေပ်ာက္၏။
၃။အ႐ြက္ကို မီးအံု၍ တို႕စားျခင္း၊ လက္ဖက္ထဲ ထည့္စားျခင္း ျဖင့္ နားအူ ေလထြက္ ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ား
0 comments:
Post a Comment