ဂ်ပန္အပါအ၀င္ နိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ေစ်းေရာင္းနည္း

Multi Level Marketing (သို႕မဟုတ္) လိမ္ဆင္

ဂ်ပန္အပါအ၀င္ နိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ေစ်းေရာင္းနည္းပါ ဒါကို ျမန္မာျပည္မွာတရား၀င္ေရာင္းေနပါတယ္ ပညာတတ္ေတြပါ ခံလိုက္ရပါတယ္ အင္မတန္ေၾကာက္ဖို ့ေကာင္းတဲ့နည္းပါ တစ္လတစ္လ ဟုတ္ႏို္းဟုတ္ႏို္းနဲ ့သိန္းခ်ီကုန္တာပါ ေဆးပစည္းေရာင္းတဲ့ကုမဏီတံုးကဆို တစ္လ ၁၀သိန္းနီးပါးပါ ခံလိုက္ရတဲ့ ပညာတတ္ေတြ ေတာင္ ၆လေလာက္မွာဒိေစ်းေရာင္း နည္းကို ေလ့လာမိပါတယ္ ပစညး္ကို လဲ တန္ဖိုးထက ္အဆမတန္ျမွင့္ထားပါတယ္ ကိုယ္လုပ္တာလဲ အဓိကက အဲဒိမွာ ပစည္းကို မျဖစ္မေနကိုယ္၀ယ္သံုးေနရတာပါ အဲဒီပစည္းက ေပါက္ေစ်းထက္ အမ်ားၾကီးတင္ထားပါတယ္ တရား၀င္တင္သြင္းထားတာလဲမဟုတ္ပါ
ဖတ္ျဖစ္ေအာင္ဖတ္ၾကည့္ေပးပါ ကိုယ္ကမန္ဘာရရင္ေတာင္ကိုယ့္ေအာက္ ကမန္ဘာသနားဖို ့အလြန္ေကာင္းပါတယ္ ကိုယ္ခ်င္းစာၾကပါ ကိုယ္က လဲ လစဥၤ မတန္တရာေစ်းနဲ ့ပစည္းကို ၀ယ္သံုးေနရပါတယ္ ကိုယ္ျပန္ရတဲ့ေငြက သူ ့ပစည္းတစ္ေထာင္တန္ကို ၃ေသာင္းေလာက္နဲ့ ၁ေသာင္းတန္ဆို ၁သိန္းေလာက္နဲ့ျပန္ေရာင္းေနတာပါ အဲဒီအျမတ္ထဲက မွ ၁% ေလာက္ကို ့ကိုျပန္ေပးတာပါ ကိုယ့္ပိုက္ဆံနဲ့ကိုယ္ သူ ့ကိုအလုပ္လုပ္ေပးေနတာပါ တကယ္၀င္ေငြအမ်ားၾကီးရတယ္ဆိုတဲ့သူေတြက သူတို ့ပင္ရင္းက လူေတြပါ သာမန္မန္ဘာ ဘာမွမရပါ သတိထားၾကည့္ၾကပါ မန္ဘာခ်မ္းသာေနသလိုလုပ္ျပတာလဲ သူတို ဒလန္ လုပ္တာပါ အင္မတန္ပညာပါပါတယ္ သတိထားၾကပါ
ညခင္းပိုင္းအိမ္တြင္ နားနားေနေန တီဗီၾကည့္ေနခိုက္ သင့္အလုပ္ထဲမွ မိတ္ေဆြတစ္ဦးက ေကာင္းမြန္သပ္ရပ္စြာ ထုပ္ပိုးထားသည့္ ေဆး၀ါးမ်ား၊ အလွကုန္မ်ားပါ၀င္သည့္ အိတ္တစ္လံုးကိုဆြဲကာ သင့္ထံသို႔အေရာက္လာၿပီး ‘‘ဒီပစၥည္းေတြက အရမ္းေကာင္းတယ္။ ကိုယ္ေတြ႕ေနာ္။ ဒါေလးသံုးၾကည့္ပါဦး။ လစဥ္အပိုေငြရခ်င္ရင္ ဒီမွာ မန္ဘာ၀င္လိုက္ပါလား။ လက္ရွိအလုပ္အကိုင္လည္း မပ်က္ဘူး။ မန္ဘာ၀င္အသစ္ရွာႏိုင္ရင္ သူတို႔ဆီကေန ေကာ္မရွင္လည္း လတိုင္းပံုမွန္ရမယ္။ အခ်ိန္တိုတိုအတြင္း ကိုယ့္ႀကိဳးစားမႈေပၚမူတည္ၿပီး သိန္းဂဏန္း၀င္ေငြကို ေအးေအးေဆးေဆးထိုင္ယူ႐ုံပဲ။ ကဲ..ဒီေလာက္ေကာင္းတဲ့ စီးပြားေရးျမန္မာျပည္မွာ ရွိေသးလား’’ဟု ေျပာဆိုစည္း႐ုံးေနသံမ်ား၊ ေျပာဆိုစည္း႐ုံးေနသူမ်ားကို သင့္အေနျဖင့္ ႀကံဳဖူး၊ ၾကားဖူးပါလိမ့္မည္။ အကယ္၍ စာဖတ္သူအေနျဖင့္ သူတို႔ေျပာေနသည္မွာ ဘာလုပ္ငန္းလဲ၊ ဘယ္လိုလုပ္ရတာလဲ တကယ္ေကာဟုတ္ရဲ႕လားဟု သင္ သံသယ၀င္မိလွ်င္ေတာ့ ဤေဆာင္းပါးကို အဆံုးထိဖတ္ဖို႔ လိုလာပါၿပီ။ ဤလုပ္ငန္း၏ အမည္နာမမ်ဳိးစံုပါသည္။ လူသိအမ်ားဆံုးနာမည္မ်ားကို ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ အခ်ိန္တိုအတြင္း သူေဌးျဖစ္သည့္လုပ္ငန္း (၀ါ) Pyramid Scheme (၀ါ) ဆင့္ပြားစီးပြားေရးစနစ္ (၀ါ) Multi-Level Marketing စနစ္ဟု ေခၚဆိုၾကပါသည္။

ယင္းစနစ္ျဖင့္ စည္း႐ုံးေရးဆင္းေလ့ရွိသူမ်ား အမ်ားဆံုးဆြဲေဆာင္သည့္အခ်က္မွာ မန္ဘာ၀င္မည့္သူအေနျဖင့္ ကုမၸဏီထုတ္ေဆး၀ါးမ်ား၊ အလွကုန္မ်ားကို ကုိယ္တိုင္သံုးစြဲႏိုင္သကဲ့သို႔ အျခားသူမ်ားအား တစ္ဆင့္ျပန္လည္ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ ေကာ္မရွင္ရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မန္ဘာ၀င္အသစ္မ်ား ရွာေဖြႏိုင္ပါက လစဥ္မည္သည့္လုပ္ငန္းမွ လုပ္စရာမလိုဘဲ မိမိရွာေဖြထားသည့္ မန္ဘာ၀င္မ်ား ၀ယ္ယူသည့္ ပမာဏအလိုက္ လစဥ္အျမတ္ေငြ ထိုင္ယူေနရမည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ အက်ဳိးအျမတ္ လြန္စြာမ်ားသည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုစည္း႐ုံးၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

မန္ဘာ၀င္ရန္အတြက္ စာရြက္စာတမ္းေၾကး တစ္ေသာင္း၊ တစ္ေသာင္းခြဲ၀န္းက်င္ ကုန္က်ၿပီး မန္ဘာမ်ားကိုလည္း Level မ်ား ခြဲျခားထားသည္။ ပထမတန္းမန္ဘာျဖစ္ရန္အတြက္ ယင္းကုမၸဏီထုတ္ကုန္စည္မ်ားအား ဆယ္သိန္းဖိုး အနည္းဆံုး၀ယ္ရန္လိုအပ္ၿပီး ဒုတိယတန္းစား မန္ဘာအတြက္မူ သံုးသိန္းခြဲမွ ေလးသိန္း၀န္းက်င္၀ယ္ရန္ လိုအပ္ေပသည္။ တတိယတန္းစား မန္ဘာအတြက္မူ တစ္သိန္းခြဲမွ ႏွစ္သိန္းဖိုး၀န္းက်င္ ၀ယ္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း အၾကမ္းဖ်င္းသတ္မွတ္ထားသည္။ ထိုကဲ့သို႔ အဆင့္အတန္းျဖင့္ ခြဲျခားသကဲ့သို႔ အမွတ္ျဖင့္လည္း သတ္မွတ္သည္မ်ားရွိေပသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တူညီသည့္အခ်က္မွာ မန္ဘာ၀င္ရန္အတြက္ သင့္အေနျဖင့္ အနိမ့္ဆံုးေငြ သိန္းဂဏန္းစတင္အသံုးျပဳရမည္ျဖစ္ၿပီး ကုမၸဏီဘက္ကမူ အဆိုပါေငြကို အခ်ိန္တိုအတြင္း ျပန္ရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး လစဥ္အျမတ္ေငြမွာလည္း သင့္အရင္းေငြနီးပါးရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မက္လံုးတြင္တြင္ေျပာ၍ စည္း႐ုံးေလ့ရွိသည္။ ၎တို႔ပစ္မွတ္ထားေလ့ရွိသူမ်ားမွာ လူလတ္တန္းစားအိမ္ေထာင္ရွင္မမ်ား၊ အစိုးရ၀န္ထမ္းအမ်ဳိးသမီးမ်ား ျဖစ္သည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အဆိုပါကုမၸဏီမ်ား ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သည့္ ကုန္စည္မ်ားမွာ အမ်ဳိးသမီးထုအၾကား ေရပန္းစားေသာ ပိန္ေဆး၊ အဆီခ်ေဆး၊ အသားအေရလိမ္းေဆး၊ အားျဖည့္ေဆး စသည့္ ေဆး၀ါးမ်ား၊ အလွကုန္စည္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အတူ သက္ႀကီးပိုင္းအိမ္ေထာင္ရွင္မ်ားအတြက္ ကာမအားတိုးေဆး စသည့္အထူးေဆး၀ါးမ်ားကိုလည္း လက္သိပ္ထိုးေရာင္းခ်ေလ့ရွိၿပီး ကုန္စည္တစ္ခုလွ်င္ သိန္းဂဏန္းအနည္းဆံုး ေပး၀ယ္ရေလ့ရွိပါသည္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ အဆိုပါစနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္ ကုမၸဏီခြဲမ်ား ဆယ္ခု၀န္းက်င္ရွိသည္။ ၎တို႔အနက္ ထင္ရွားသည့္ကုမၸဏီမ်ားမွာ Unicity, Healthy-Shop, ႐ိႈင္းဟုတ္၊ Aim Star, ပိုင္ၿဖိဳးသီဟ၊ Tiens စသည္တို႔ျဖစ္ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကုမၸဏီမ်ားတြင္ မန္ဘာ၀င္ဦးေရ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီး မႏၲေလးၿမိဳ႕၌သာမက ျမင္းၿခံ၊ မိတၱီလာ စသည့္နယ္ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ပါ ေရပန္းစားလ်က္ရွိသည္။

မန္ဘာ၀င္ရသည့္ပံုစံမွာလည္း အနည္းငယ္ကြဲျပားမႈရွိသည္။ အခ်ဳိ႕ကုမၸဏီမ်ားက မန္ဘာ၀င္ေၾကး သီးသန္႔ေပးကာ၀င္ရသကဲ့သို႔ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ မန္ဘာ၀င္ေၾကးမေတာင္းဘဲ ၎တို႔သတ္မွတ္ထားသည့္ ပမာဏျပည့္မီေအာင္ ၀ယ္ယူလွ်င္ မန္ဘာ၀င္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳသည္။ ထို႔အတူပင္ အခ်ဳိ႕ကုမၸဏီမ်ားက ရာထူးသတ္မွတ္မထားဘဲ မန္ဘာ၀င္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိတတ္ႏိုင္သေလာက္ မန္ဘာအသစ္မ်ားရွာခိုင္းၿပီး မန္ဘာ၀င္ဦးေရေပၚမူတည္၍ ေကာ္မရွင္ျပန္ခြဲေ၀ေပးသည္။ အခ်ဳိ႕ကမူ ရာထူးသတ္မွတ္ထားၿပီး ရာထူးေပၚမူတည္၍ ေကာ္မရွင္ျပန္လည္ရမည့္ မန္ဘာ၀င္ဦးေရကို သတ္မွတ္ထားသည္။ ဘံုတူညီသည့္အခ်က္မွာ ကုမၸဏီမ်ားေရာင္းခ်သည့္ ကုန္စည္မ်ားကို မန္ဘာ၀င္မ်ားအား ေလွ်ာ့ေစ်းျဖင့္ ေရာင္းခ်ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။

အမွန္တကယ္အားျဖင့္ ယင္းစီးပြားေရးစနစ္ျမစ္ဖ်ားခံရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွမဟုတ္ပါ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ မန္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္၊ ေဘာ့စတြန္ၿမိဳ႕ရွိ ခ်ားလ္စ္ပြန္ဇီ (Charles Ponzi)က ၁၉ ရာစုအစပိုင္းတြင္ စတင္တီထြင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ပြန္ဇီက ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္သူမ်ားကို ၎၏စာတိုက္စာခ်ဳပ္မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ စည္း႐ုံးခဲ့ၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား၏ ေငြေၾကးပမာဏတစ္၀က္ကို အျမတ္ျပန္လည္ေပးအပ္မည္ဟု အာမခံသည္။ မူလအစရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ အျမတ္ေငြကို ျပန္လည္ေပးအပ္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ အျမတ္ေငြကို ေပးအပ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေတာ့ေသာေၾကာင့္ ပြန္ဇီစီးပြားေရးစနစ္မွာ ၿပိဳလဲခဲ့ရသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ပြန္ဇီစီးပြားေရးစနစ္မွာ ကမၻာတစ္လႊားရွိ စီးပြားေရးသမားႀကီးမ်ားၾကား လြန္စြာေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး ယင္းစနစ္ကို အေျခခံကာ Pyramid Scheme, Multi-Level Marketing စသည္ျဖင့္ စနစ္မ်ဳိးစံု တီထြင္ခဲ့ၾကသည္။ ျပႆနာေပါင္းစံုလည္း တက္ခဲ့ၾကသျဖင့္ ယခုအခါ ယင္းပံုစံ၊ (သို႔မဟုတ္) ယင္းပံုစံႏွင့္ ဆင္တူယိုးမွား ပံုစံစီးပြားေရးစနစ္မ်ားအား အေမရိကန္၊ အဂၤလန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဘရာဇီး၊ ကေနဒါ၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီ၊ နယ္သာလန္ စသည့္ ႏိုင္ငံ ၂၅ ႏိုင္ငံတြင္ ဥပေဒအရ တရားမ၀င္သတ္မွတ္ထားၿပီး လုပ္ကိုင္ခြင့္မျပဳေပ။ သို႔ေသာ္လည္း ပြင့္လင္းစျပဳလာသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ထိုင္း၊ ေဟာင္ေကာင္အေျခစိုက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အစျပဳလာသည့္ အဆိုပါစီးပြားေရးစနစ္မွာ ယခုအခါ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး စသည့္ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားသာမက နယ္ၿမိဳ႕မ်ားအထိပါ အားေကာင္းေမာင္းသန္ ရွင္သန္ေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အဆိုပါစီးပြားေရးစနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္သည့္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားမွာ လြန္စြာအေျပာအေဟာေကာင္းသူမ်ားကို ခန္႔ထားေလ့ရွိသည့္အတြက္ ထိုသူမ်ား၏ မစားရ၀ခမန္းေျပာၾကားခ်က္မ်ားကို နားေယာင္သည့္သူမ်ားအဖို႔ လြယ္လြယ္ကူကူပင္ မန္ဘာ၀င္ၾကေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အေျပာတစ္မ်ဳိး၊ အလုပ္တစ္မ်ဳိး လုပ္ရပ္မ်ား မ်ားစြာရွိလာသည့္အခါ မန္ဘာ၀င္မ်ားမွာ စိတ္ပ်က္ၿပီး ဆက္လက္မလုပ္ကိုင္ၾကေတာ့ေပ။ ဥပမာအားျဖင့္ အဆိုပါစည္း႐ုံးေရးသမားမ်ားသည္ ၎တို႔ ပစ္မွတ္ထားသူမ်ားကို ပထမဦးစြာ မန္ဘာ၀င္လိုက္ပါ။ ၿပီးလွ်င္ မန္ဘာ၀င္အသစ္ႏွစ္ဦးရွာေဖြရန္ လိုအပ္ၿပီး မူလမန္ဘာ၀င္ထားသူအေနျဖင့္ အဆိုပါ မန္ဘာ၀င္အသစ္ႏွစ္ဦး ၀ယ္ယူသည့္ ပမာဏအလိုက္ လစဥ္ေကာ္မရွင္ရေနမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုစည္း႐ုံးသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အဓိကျပႆနာမွာ ယင္းမူလမန္ဘာ၀င္အေနျဖင့္ လစဥ္မန္ဘာ၀င္အသစ္ႏွစ္ဦး ထပ္မံရွာေဖြေပးႏိုင္မွသာ ယင္းေကာ္မရွင္ကိုရမည္ျဖစ္သကဲ့သို႔ အဆိုပါမန္ဘာ၀င္ႏွစ္ဦးအေနျဖင့္လည္း ေငြေၾကးသိန္းဂဏန္းအထက္ ၀ယ္ယူသံုးစြဲရမည္ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ေနာက္ထပ္ မန္ဘာ၀င္ႏွစ္ဦး မရွာေဖြႏိုင္လွ်င္ (သို႔မဟုတ္) မိမိကလည္း လစဥ္ ၎တို႔၏ ကုန္စည္မ်ားအေပၚ သိန္းဂဏန္း၀ယ္ယူသံုးစြဲျခင္းမျပဳလွ်င္ ၎ကုမၸဏီမ်ားက အသက္မ၀င္ေတာ့သည့္ မန္ဘာ(၀ါ) သစ္ေျခာက္ပင္ႀကီးအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ယင္းမန္ဘာ၀င္မွာ ေနာက္ထပ္မည္သည့္အက်ဳိးအျမတ္မွ ခံစားခြင့္မရွိေတာ့သည့္အခ်က္ ျဖစ္သည္။ မိမိကလည္း လစဥ္မန္ဘာ၀င္ရွာေဖြရန္ လိုအပ္ေနသကဲ့သို႔ မိမိေအာက္က မန္ဘာ၀င္ႏွစ္ဦးကလည္း လစဥ္ေနာက္ထပ္ မန္ဘာ၀င္အသစ္မ်ား ရွာေဖြေပးရမည္သာ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတြက္ ေအာက္ကဇယားကို တစ္ခ်က္ၾကည့္ရန္လိုပါၿပီ။ အထက္ပါဇယားအား တစ္ခ်က္မွ် အခ်ိန္ေပးၾကည့္ပါ။ Level 13 ကို ေရာက္သည့္အခါ မန္ဘာ၀င္ဦးေရမွာ ကမၻာ့လူဦးေရထက္ မ်ားေနၿပီျဖစ္သည္။ ထိုအခါ ယင္းကုန္စည္ေရာင္းခ်ရေငြမွ အခ်ဳိးက်ရရွိမည့္ ေကာ္မရွင္ကို မည္သို႔မည္ပံု ျပန္လည္ခြဲေ၀ေပးႏိုင္မည္လဲ ဆိုသည့္အခ်က္မွာ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္လာၿပီ ျဖစ္သည္။

စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား အဓိကေထာက္ျပသည့္အခ်က္မွာ ယင္းစီးပြားေရးစနစ္ အေျခခံအဖြဲ႕အစည္းမ်ဳိးတြင္ အမွန္တကယ္ တန္ဖိုးရွိသည့္ ထုတ္ကုန္ျဖစ္ေစ၊ အသံုး၀င္သည့္ ၀န္ေဆာင္မႈျဖစ္ေစ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ျခင္းမ်ဳိး လုပ္ေလ့မရွိဘဲ မန္ဘာ၀င္အသစ္မ်ား အမ်ားအျပားစုေဆာင္းေစျခင္းျဖင့္သာ ပင္မ၀င္ေငြကို ရွာေဖြေလ့ရွိသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္မူ မန္ဘာ၀င္မ်ားျပားလာမႈေၾကာင့္ မန္ဘာ၀င္တစ္ဦးခ်င္းစီကို ျပန္ေပးႏိုင္မည့္ ၀င္ေငြဖန္တီးႏိုင္ျခင္းမရွိေတာ့ဘဲ ၿပိဳလဲေလ့ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းစီးပြားေရးစနစ္အား ႏွင္းခဲေရေပ်ာ္စီးပြားေရး၊ သံႀကိဳးဆက္စီးပြားေရး၊ ပိုက္ဆံကစားပြဲ စသည့္ နာမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးတပ္ကာ ေခၚေ၀ၚေလ့ရွိျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း အဆိုပါ စီးပြားေရးစနစ္ အေျခခံကုမၸဏီမ်ား၏ ေငြေၾကးအ႐ႈပ္အရွင္းကိစၥမ်ား ေရွ႕တြင္မ်ားစြာရွိပါသည္။

အဆိုပါစနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ စီးပြားေရးကုမၸဏီႀကီးမ်ားကမူ ၎တို႔ကုန္စည္မ်ားသည္ အလုပ္သမားစရိတ္၊ ဆိုင္ခန္းစရိတ္မ်ား လံုး၀ကုန္က်ျခင္းမရွိဘဲ လူအခ်င္းခ်င္း ဆင့္ပြားေရာင္းခ်သည့္ စနစ္သာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အဆိုပါကုန္က်စရိတ္မ်ားကို ရွယ္ယာေငြအျဖစ္ မန္ဘာ၀င္မ်ားထံ ျပန္လည္ခြဲေ၀ေပးႏိုင္ျခင္းသာျဖစ္ၿပီး လြန္စြာခိုင္မာသည့္ စီးပြားေရးစနစ္တစ္ခုသာ ျဖစ္သည္ဟု ျငင္းဆိုၾကသည္။ ယင္းအခ်က္ကိုလည္း ေသခ်ာေတြးၾကည့္ပါ မိတ္ေဆြ။ နယ္လွည့္အေရာင္း၀န္ထမ္းတစ္ဦးငွားလွ်င္ တစ္လလွ်င္ အနည္းဆံုး၀န္ထမ္းစရိတ္ ႏွစ္သိန္းက်ပ္ကုန္က်မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုကုန္က်စရိတ္အား က်ခံျခင္းမရွိဘဲ မန္ဘာ၀င္မ်ားအား နယ္တာ၀န္ခံမန္ေနဂ်ာ၊ ေဒသဆိုင္ရာ အေရာင္းမန္ေနဂ်ာ စသည့္ နာမည္လွလွေလးမ်ားေပးၿပီး တစ္ဖက္လွည့္ျဖင့္ ေရာင္းခ်ေစျခင္း ျဖစ္သည္။ လစဥ္ျပန္လည္ရရွိသည့္ ေကာ္မရွင္တစ္သိန္းခြဲ၊ ႏွစ္သိန္းဆိုသည္မွာ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ ၎တို႔ကုန္စည္ေရာင္းအား ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္ နယ္လွည့္အေရာင္း၀န္ထမ္းတစ္ဦးကို ငွားရမ္းလိုက္သည့္ ပမာဏသာရွိပါသည္။ မိမိမွာသာ မန္ဘာ၀င္ဆိုၿပီး မိမိကဲ့သို႔ နယ္လွည့္အေရာင္း၀န္ထမ္းႏွစ္ဦးကို လစဥ္ႀကိဳးစားရွာေဖြေနျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ရွင္းရွင္းေျပာရလွ်င္ ငါးၾကင္းဆီျဖင့္ ငါးၾကင္းျပန္ေၾကာ္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ အခ်ဳိ႕ဆင့္ပြားေရာင္းခ်သည့္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားကေတာ့ လူရည္လည္လွသည္။ ၿမဳိ႕တစ္ၿမိဳ႕တြင္ ၾသဇာႀကီးေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား၊ အစိုးရအရာရွိႀကီးမ်ားအား အထူးေကာ္မရွင္ေပးကာ အေရာင္းတာ၀န္ေပးၾကသည္။ ထိုပုဂိၢဳလ္ႀကီးမ်ားကလည္း ေကာ္မရွင္ရမည္ျဖစ္သည့္အတြက္ မိမိလက္ေအာက္ရွိ ၀န္ထမ္းမ်ား၊ ဒကာ၊ ဒကာမမ်ားအား ၀ယ္ယူခိုင္းေလ့ရွိရာ ထိုစနစ္မွာလည္း ေအာင္ျမင္လွေပသည္။ ေရာင္းအားေကာင္းသည့္ မန္ဘာအသစ္ရွာႏိုင္သည့္ မန္ဘာ၀င္မ်ားကို အခါအားေလ်ာ္စြာ ႏိုင္ငံျခားခရီးစဥ္မ်ား ပို႔ေဆာင္ေပးေလရာ ယခုမွစတင္လုပ္ကိုင္မည့္ မန္ဘာ၀င္မ်ားအတြက္လည္း ႀကီးစြာေသာမက္လံုးျဖစ္ေစသည္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕၏အဆိုအရ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသား တစ္သိန္းေျခာက္ေသာင္း (၁၆၀,၀၀၀)သည္ အဆိုပါဆင့္ပြားေရာင္းခ်ျခင္းစနစ္ အေျခခံကုမၸဏီရွစ္ခု၏ သားေကာင္အျဖစ္သို႔ က်ေရာက္ခဲ့ရၿပီး အေထြေထြဆံုး႐ႈံးမႈတန္ဖိုးမွာ (US$ 300 Million) ရွိသည္ဟု ထုတ္ျပန္ထားသည္။

နိဂံုးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ဆိုရလွ်င္ အေမရိကန္ FBI အဖြဲ႕ႀကီးမွ ယင္းစနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္မည့္သူမ်ားအား သတိေပးထားခ်က္မ်ားကို လက္ေဆာင္ပါးလိုက္ခ်င္ပါသည္။ ယင္းအခ်က္မ်ားမွာ Multi-Level Marketing စနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ကုမၸဏီတစ္ခုတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ကာ မန္ဘာ၀င္မည္ဆိုပါက အဆိုပါကုမၸဏီအား မည္သို႔မည္ပံုဖြဲ႕စည္းထားသည္။ မည္သည့္ပံုစံ ခရီးဆက္ေနသည္ စသည့္ မွတ္တမ္းမ်ားကို ရွာေဖြေလ့လာပါ။

ကုမၸဏီထုတ္ကုန္မ်ားကို ေလ့လာပါ။ ေမးခြန္းမ်ားေမးပါ။ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကို နားလည္ပါေစ။ အျခားေသာ ျဖန္႔ခ်ိသူမ်ားႏွင့္ သြားေရာက္စကားစျမည္ေျပာကာ တီးေခါက္ၾကည့္ပါ။ ယင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္မႈမရွိသည့္ အျပင္လူတစ္ဦးႏွင့္ တိုင္ပင္ပါ။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမစခင္ အခ်ိန္ယူစဥ္းစားပါ။ မိမိလုပ္ေဆာင္ရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားသည္ မိမိႏွင့္ကိုက္ညီမႈ ရွိ၊ မရွိ ျပန္လည္ဆန္းစစ္ပါ စသည့္အခ်က္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ မိတ္ေဆြ၊ သင့္အိမ္သို႔ လာေရာက္ကာ မန္ဘာ၀င္ရန္ စည္း႐ုံးေနသူကို အားမနာပါႏွင့္။ မန္ဘာ၀င္ရန္ တစ္ထိုင္တည္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္မခ်ပါႏွင့္။ ေသေသခ်ာခ်ာ အခ်ိန္ယူပါဟုသာ သတိေပးလိုပါေၾကာင္း

7 Days စာမ်က္နွာကကူးယူေဖၚျပပါသည္။

ကို မင္း၏ ေရးသားခ်က္ကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။

ေနာက္ဆံုးဘာျဖစ္ကုန္လဲဆို
သယ္၇င္းေတြ မိတ္ပ်က္
အမ်ိဳး၇င္းေတြ မေခၚမေျပာျဖစ္ကုန္တာ
မ်ားၾကီး ျမင္ျပီးလို့ေျပာေနတာပါ။

အဆိုးဆံုးက
တဘဝစာ စုထားတ့ဲ အမယ္အို အဘိုးအိုေတြ
ကိုယ့္ယုံပုံအပ္ျပီးမွ ကိုယ့္ ေအာက္မွာ
ေနာက္လယ္ပယ္ ထပ္မတက္ပဲ
ျပန္အေတာင္းမွာ အသဲကြဲ၇လိမ့္မယ္။

Multi Level Marketing (သို႕မဟုတ္) လိမ္ဆင္

အခုေနာက္ပိုင္း Multilevel Marketing (MLM) ေတြ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေခတ္စားလာပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ဆို ဘြဲ႔ရၿပီး တျခားအလုပ္မလုပ္ဘဲ MLM မွာ
member အျဖစ္ ၀င္လုပ္ရံုနဲ႔ သူေဌးျဖစ္မယ္ဆိုၿပီး
စိတ္ကူးယဥ္ေနၾကတဲ့သူေတြေတာင္႐ွိတာ ၾကားရပါတယ္။

MLM စနစ္နဲ႔ ေစ်းကြက္႐ွာတဲ့ထဲက တခ်ိဳ႕ကုမၸဏီေတြက
member ေတြ စည္းရံုးတဲ့အခါ ကိုယ့္ေအာက္မွာ
member ဘယ္ႏွေယာက္ ထပ္တိုးလာေအာင္ စည္းရံုးႏိုင္
လို႔ member level ဘယ္ေလာက္ေရာက္လာရင္
တစ္လတြင္း သိန္း ရာခ်ီ အျမတ္ရႏိုင္တဲ့၊ အာမခံခ်က္
အျပည့္အ၀႐ွိတဲ့၊ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း သူေဌးျဖစ္ႏိုင္တဲ့
စီးပြားေရးတစ္ခု ျဖစ္သေယာင္ေယာင္ ေျပာၿပီး စည္းရံုးေလ့
႐ွိပါတယ္။

ကိုယ့္ေအာက္မွာ member ၁၀ ေယာက္ကို recruit
လုပ္ႏိုင္ရင္ သူတို႔ျဖန္႔တဲ့ပစၥည္းထဲက ကိုယ္က တစ္လကို
အျမတ္ဘယ္ေလာက္ရမယ္။ အဲဒီ ၁၀ ေယာက္က သူတို႔
ေအာက္မွာ ေနာက္ထပ္ ၁၀ ေယာက္စီ ထပ္စုႏိုင္ရင္
ကိုယ္ရမယ့္ အျမတ္ေငြဘယ္ေလာက္။ အဲလိုနဲ႔ ဆပြားသြား
ရင္းနဲ႔ ကိုယ့္ေအာက္မွာ member level ၁၀ ခုေလာက္
ျဖစ္လာရင္ တစ္လတစ္လ သိန္း ရာနဲ႔ခ်ီၿပီးရႏိုင္မယ့္ပံုစံ
တြက္ျပၿပီး သူတို႔ဆီမွာ member ၀င္ၿပီး သူတို႔ပစၥည္းကို
ကိုယ္စားလွယ္ယူ ျဖန္႔ျဖဴးေပးခ်င္လာေအာင္ သိမ္းသြင္း
ေလ့႐ွိပါတယ္။

႐ုတ္တရက္ၾကည့္လိုက္ရင္ေတာ့ မွန္သလိုထင္ရေပမယ့္
ဒီေအာက္မွာတြက္ျပထားတာကိုၾကည့္လိုက္ရင္ တကယ့္
လက္ေတြ႔မွာ မျဖစ္ႏိုင္တာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။

ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္ေတြမွာ ဒီ pyramid
scheme နဲ႔သြားတဲ့ MLM ကို တားျမစ္ထားၾကတာပါ။
စကၤာပူမွာဆိုရင္ Multilevel Marketing & Pyramid
Selling Prohibition Act ဆိုတာေတြေတာင္႐ွိပါတယ္။

``MLM မွာ model ေတြ ကြဲျပားစြာ႐ွိပါတယ္။´´
ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတာ့ ဒီ Pyramid scheme/
model ကို တားျမစ္ထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ MLM စနစ္သံုးတဲ့ ကုမၸဏီေတာ္ေတာ္
မ်ားမ်ားကေတာ့ ဒီ Pyramid scheme ကို က်င့္သံုး
လွ်က္႐ွိေနပါတယ္။

MLM မွာ initial member level (အျမင့္ဆံုးလို႔
သတ္မွတ္ၾကတဲ့ Diamond, Platinum စသည္) ေတြပဲ
အက်ိဳးရွိပါတယ္။ အဆင့္နိမ့္ေလ၊ ရုန္းကန္ရေလပါပဲ။
အျမတ္ရဖို႔ မေရရာပါဘူး။

ဆန္းစစ္မႈတခုမွာ member ေတြရဲ႕ ၉၉.၉ ရာခိုင္ႏႈန္းက
အ႐ံႈးနဲ႔ အဆံုးသတ္သြား တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဘာလို႔လဲဆိုတာကို MLM Model တခုျဖစ္တဲ့ ေအာက္က
ပိရမစ္ပံု member level ကို ၾကည့္လို႔ ရပါတယ္။
member ၁ ေယာက္က ၆ ေယာက္ ရွာေပးရမယ္ ဆိုတဲ့
ပံုစံနဲ႔ ၆ နဲ႔ ဆပြား သြားတဲ့ ပံုစံပါ။ (အျပင္မွာ သံုးတတ္တဲ့ ၁၀ ေယာက္ ဆပြားပံုစံဆို ဒီထက္မ်ားပါတယ္။)

ထိပ္ဆံုး ၆ ေယာက္က အျမင့္ဆံုး level member
ေတြေပါ့။ ၆ ေယာက္စီ ဆပြားေခၚလာလိုက္ၾကတာ၊
၈ ဆင့္ေျမာက္ member ေတြ အလွည့္လည္း ေရာက္ေရာ
ရန္ကုန္နဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ နယ္ေတြက လူေတြ အားလံုး member ျဖစ္ကုန္ပါျပီ (၁.၈ သန္းနီးပါးေပါ့)။ သူတို႔က member သစ္ ထပ္ရွာၾကရင္ေတာ့ ၁၀ ဆင့္
ေျမာက္မွာ ျမန္မာ တႏိုင္ငံက ကေလး၊ လူၾကီး အကုန္
သန္း ၆၀ ေလာက္ member ၀င္မွ ရပါမယ္။ ၁၃ ဆင့္ေျမာက္ၾကရင္ေတာ့၊ တကမာၻလံုး လူကုန္၀င္ရင္ေတာင္၊ အက်ဳိးအျမတ္ျဖစ္ဖို႔ ခဲယဥ္းသြားပါျပီ။ ႏွစ္ကမာၻစာ လူ ၁၃ ဘီလီယံေလာက္ member ၀င္မွ ရပါေတာ့တယ္။

MLM ကုမၸဏီေတြက ဒီလို တြက္ၾကမွာ စိုးေတာ့
member အသစ္ ဘယ္ႏွေယာက္ေခၚလာရင္ ဘယ္
အဆင့္တိုးမယ္၊ ဘယ္ေလာက္ အက်ိဳးအျမတ္ရွိမယ္
ဆိုတာမ်ိဳးပဲ ေျပာၾကပါတယ္။ ဘယ္ အဆင့္ member ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိျပီ ဆိုတာေတာ့ ေၾကျငာေလ့ မရွိပါဘူး။
ေၾကျငာရင္လဲ၊ အားက်စရာ ထိပ္ဆံုးပိုင္းေတြက member အေရအတြက္ကိုပဲ အသိေပးရင္း ပရိုမိုးရွင္းလုပ္ပါတယ္။
ပါးပါးနပ္နပ္ရွိတဲ့သူေတြကေတာ့ အဲဒီ အေရအတြက္ကေန၊
ဆပြားအေျခအေနကို ျခင့္တြက္ၾကေလရဲ႕။

မတြက္မိ၊ သတိမမူမိေသးတဲ့ အဆင့္နိမ့္ member ေတြ
ကေတာ့ တေန႔ေန႔ေပါ့ေလ ဆိုျပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မေလွ်ာ့ပဲ
ၾကိဳးစားၾကဆဲပါ။ လူၾကီးသူမ၊ ဆရာသမား ထဲက အဲလို
member မ်ိဳးရွိေနျပီဆိုရင္ေတာ့ သူ စိတ္ခ်မ္းသာပါေစ
ေတာ့ ဆိုျပီး ေဆြမ်ိဳး သားခ်င္းေတြ၊ တပည့္တပန္းေတြက
၀ယ္ေပဦးေတာ့။
(ဒါေပမယ့္လည္း member သစ္ မတုိးမွာ စိုးရိမ္တဲ့ တခ်ိဳ႕
MLM ကုမၸဏီေတြက ၇၀ - ၃၀ ဆုိျပီး ကန္႔သတ္ထားတတ္
ပါတယ္။ သတ္မွတ္ပမာဏရဲ႕ ၃၀% ပဲ ကိုယ္တိုင္သံုးခြင့္
ရွိတယ္၊ ၇၀% ကိုေတာ့ တျခားလူ/ member သစ္ကို
ေရာင္းရမယ္ ဆိုတာမ်ဳိးေပါ့)

ဒီလိုနဲ႔ မိမိနီးစပ္ရာ ပတ္၀န္းက်င္မွာ သူလည္း အဆင့္နိမ့္
member ၊ ကိုယ္လည္း အဆင့္နိမ့္ member
ျဖစ္ေနၾကလို႔ ေစ်းကြက္သစ္၊ member သစ္ရွာလို႔
မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပဲ လုပ္ငန္းရပ္တန္႔လိုက္ရတဲ့ သို႔မဟုတ္
(လစဥ္) အက်ိဳးအျမတ္ ဟုတ္တိပတ္တိ မရရွာၾကတဲ့
၉၉.၉ % ၀င္ေတြ ျဖစ္ေနဆဲပါ။

..........................................................................
ကုမၸဏီတစ္ခုဟာ သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ညီတဲ့ တကယ့္ MLM
စနစ္ကို က်င့္သံုးေနလား Pyramid Scheme စနစ္ကို
က်င့္သံုးေနလားဆိုတာသိခ်င္ရင္ ေအာက္က link ေပးထား
တဲ့ page မွာ ႐ွင္းျပထားတာကို ဖတ္ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။

Simple explanation for distinguishing
between a Pyramid Scheme & MLM =>
http://wikihow.com/Distinguish-Between-a-Pyramid-Scheme-and-Multi-Level-Marketing

Credit to: Pyae Phyo Aung , Dr. Aung Kyaw Thu
KZ
===

ပိ၇မစ္ လိမ္ဆင္ပါပဲ...
အမွန္ေျပာလို႔ မိတ္ပ်က္ခ့ဲ၇တာလဲ ရိွခ့ဲျပီ...

Multi-level marketing (MLM) is a marketing strategy in which the sales force is compensated not only for sales they personally generate, but also for the sales of the other salespeople that they recruit. This recruited sales force is referred to as the participant's "downline", and can provide multiple levels of compensation.

Other terms used for MLM include pyramid selling, network marketing, and referral marketing.

According to the US FTC, some MLM plans get their benefit from exploiting other members of the network, and they are illegal pyramid schemes.

Most commonly, the salespeople are expected to sell products directly to consumers by means of relationship referrals and word of mouth marketing.

Some people use direct selling as a synonym for MLM, although MLM is only one type of direct selling, which started centuries ago with peddling.

Companies that use MLM models for compensation have been a frequent subject of criticism and lawsuits.

Criticism has focused on their similarity to illegal pyramid schemes, cult-like behavior, price fixing of products, high initial entry costs (for marketing kit and first products), emphasis on recruitment of others over actual sales, encouraging if not requiring members to purchase and use the company's products, exploitation of personal relationships as both sales and recruiting targets, complex and exaggerated compensation schemes, the company and/or leading distributors making major money off training events and materials, and cult-like techniques which some groups use to enhance their members' enthusiasm and devotion.

Direct selling, network marketing, and multi-level marketing

Network marketing and Multi-level marketing have been described by author Dominique Xardel as being synonymous, and as methods of direct selling.

According to Xardel, direct selling and network marketing refer to the distribution system, while the term "multi-level marketing" describes the compensation plan.

Other terms that are sometimes used to describe multi-level marketing include "word-of-mouth marketing", "interactive distribution", and "relationship marketing". Critics have argued that the use of different terms and "buzzwords" is an effort to distinguish multi-level marketing from illegal Ponzi schemes, chain letters, and consumer fraud scams.

Some sources classify multi-level marketing as a form of direct selling rather than being direct selling.

The Direct Selling Association, a lobbying group for the multi-level marketing industry, reported that in 1990 twenty-five percent of members used MLM, growing to 77.3 percent in 1999.

Companies such as Avon, Electrolux, Tupperware, and Kirby all originally used single level marketing to sell their goods and later introduced multi-level compensation plans.

By 2009, 94.2% of members were using MLM, accounting for 99.6% of sellers, and 97.1% of sales.

The DSA has approximately 200 members while it is estimated there are over 1,000 firms using multi-level marketing in the United States alone.

Set up

Independent non-salaried participants, referred to as distributors (or associates, independent business owners, dealers, franchise owners, independent agents, etc.), are authorised to distribute the company's products or services.

They are awarded their own immediate retail profit from customers plus commission from the company, not downlines, through a multi-level marketing compensation plan, which is based upon the volume of products sold through their own sales efforts as well as that of their downline organization.

Independent distributors develop their organizations by either building an active consumer network, who buy direct from the company, or by recruiting a downline of independent distributors who also build a consumer network base, thereby expanding the overall organization.

Additionally, distributors can also earn a profit by retailing products they purchased from the company at wholesale price.

Income levels

Several sources have commented on the income level of specific MLMs or MLMs in general: The Times: "The Government investigation claims to have revealed that just 10% of Amway's agents in Britain make any profit, with less than one in ten selling a single item of the group's products."

Eric Scheibeler, a high level "Emerald" Amway member: "UK Justice Norris found in 2008 that out of an IBO [Independent Business Owners] population of 33,000, 'only about 90 made sufficient incomes to cover the costs of actively building their business.' That's a 99.7 percent loss rate for investors."

Newsweek: based on Mona Vie's own 2007 income disclosure statement "fewer than 1 percent qualified for commissions and of those, only 10 percent made more than $100 a week."

Business Students Focus on Ethics: "In the USA, the average annual income from MLM for 90% MLM members is no more than US $5,000, which is far from being a sufficient means of making a living (San Lian Life Weekly 1998)"

USA Today has had several articles: "While earning potential varies by company and sales ability, DSA says the median annual income for those in direct sales is $2,400."

In an October 15, 2010 article, it was stated that documents of a MLM called Fortune reveal that 30 percent of its representatives make no money and that 54 percent of the remaining 70 percent only make $93 a month. The article also states Fortune is under investigation by the Attorneys General of Texas, Kentucky, North Dakota, and North Carolina with Missouri, South Carolina, Illinois, and Florida following up complaints against the company.

A February 10, 2011 article stated "It can be very difficult, if not impossible, for most individuals to make a lot of money through the direct sale of products to consumers. And big money is what recruiters often allude to in their pitches."

"Roland Whitsell, a former business professor who spent 40 years researching and teaching the pitfalls of multilevel marketing": "You'd be hard-pressed to find anyone making over $1.50 an hour, the primary product is opportunity. The strongest, most powerful motivational force today is false hope."

Legality and legitimacy

United States

MLM businesses operate in all 50 U.S. states. New businesses may use terms such as "affiliate marketing" or "home-based business franchising". Many pyramid schemes attempt to present themselves as legitimate MLM businesses.

Many courts, and portions of the public assert that all MLMs are essentially pyramid schemes even if they are legal.

The U.S. Federal Trade Commission (FTC) states "Steer clear of multilevel marketing plans that pay commissions for recruiting new distributors. They're actually illegal pyramid schemes. Why is pyramiding dangerous?

Because plans that pay commissions for recruiting new distributors inevitably collapse when no new distributors can be recruited. And when a plan collapses, most people - except perhaps those at the very top of the pyramid - end up empty-handed."

In a 2004 Staff Advisory letter to the Direct Selling Association, the FTC states: Much has been made of the personal, or internal, consumption issue in recent years. In fact, the amount of internal consumption in any multi-level compensation business does not determine whether or not the FTC will consider the plan a pyramid scheme. The critical question for the FTC is whether the revenues that primarily support the commissions paid to all participants are generated from purchases of goods and services that are not simply incidental to the purchase of the right to participate in a money-making venture.

The Federal Trade Commission warns "Not all multilevel marketing plans are legitimate. Some are pyramid schemes. It's best not to get involved in plans where the money you make is based primarily on the number of distributors you recruit and your sales to them, rather than on your sales to people outside the plan who intend to use the products." and states that research is your best tool, giving eight steps to follow:

Find — and study — the company’s track record

Learn about the product

Ask questions Understand any restrictions

Talk to other distributors (beware of shills)

Consider using a friend or adviser as a neutral sounding board or for a gut check

Take your time Think about whether this plan suits your talents and goals

Criticism

The Federal Trade Commission issued a decision, In re Amway Corp., in 1979 in which it indicated that multi-level marketing was not illegal per se in the United States.

However, Amway was found guilty of price fixing (by effectively requiring "independent" distributors to sell at the same fixed price) and making exaggerated income claims.

The FTC advises that multi-level marketing organizations with greater incentives for recruitment than product sales are to be viewed skeptically. The FTC also warns that the practice of getting commissions from recruiting new members is outlawed in most states as "pyramiding".

In April 2006, it proposed a Business Opportunity Rule intended to require all sellers of business opportunities—including MLMs—to provide enough information to enable prospective buyers to make an informed decision about their probability of earning money. In March 2008, the FTC removed Network Marketing (MLM) companies from the proposed Business Opportunity Rule: The revised proposal, however, would not reach multi-level marketing companies or certain companies that may have been swept inadvertently into scope of the April 2006 proposal.

Walter J. Carl stated in a 2004 Western Journal of Communication article that "MLM organizations have been described by some as cults (Butterfield, 1985), pyramid schemes (Fitzpatrick & Reynolds, 1997), or organizations rife with misleading, deceptive, and unethical behavior (Carter, 1999), such as the questionable use of evangelical discourse to promote the business (Hopfl & Maddrell, 1996), and the exploitation of personal relationships for financial gain (Fitzpatrick & Reynolds, 1997)".

In China, volunteers working to rescue people from the schemes have been physically attacked.

MLM's are also criticized for being unable to fulfill
their promises for the majority of participants due to basic conflicts with Western cultural norms.

There are even claims that the success rate for breaking even or even making money are far worse than other types of businesses: "The vast majority of MLM’s are recruiting MLM’s, in which participants must recruit aggressively to profit. Based on available data from the companies themselves, the loss rate for recruiting MLM’s is approximately 99.9%; i.e., 99.9% of participants lose money after subtracting all expenses, including purchases from the company."

In part, this is because encouraging recruits to further "recruit people to compete with [them]" leads to "market saturation."It has also been claimed "by its very nature, MLM is completely devoid of any scientific foundations."

Another criticism is that MLM has effectively outlived its usefulness as a legitimate business practice. The argument is that, in the time when America was a series of relatively small, isolated towns and rural areas not easily accessible to small companies, MLM was a useful way to let people know of and buy products or services. But the advent of internet commerce, with its ability to advertise and sell directly to consumers, has rendered that model obsolete. Thus, today, nearly all modern MLMs ostensibly sell vastly overpriced goods and services (if there even is a real product or service involved at all) as a thin cloak of legitimacy, while their members are driven to recruit even more people into the MLM, effectively turning these programs into pyramid schemes.

Because of the encouraging of recruits to further recruit their competitors, some people have even gone so far as to say at best modern MLMs are nothing more than legalized pyramid schemes with one stating "Multi-level marketing companies have become an accepted and legally sanctioned form of pyramid scheme in the United States" while another states "Multi-Level Marketing, a form of Pyramid Scheme, is not necessarily fraudulent."

In October 2010 it was reported that multilevel marketing companies were being investigated by a number of state attorneys general amid allegations that salespeople were primarily paid for recruiting and that more recent recruits cannot earn anything near what early entrants do.

Industry critic Robert L. FitzPatrick has called multi-level marketing "the Main Street bubble" that will eventually burst.