"ရင္ခ်င္းဆက္ စြယ္ေတာ္ရြက္မ်ား " (မင္းလူ)

"ရင္ခ်င္းဆက္ စြယ္ေတာ္ရြက္မ်ား " (မင္းလူ)

မင္းလူ၏ ၀တၱဳတိုမ်ား

"ဆရာဘုန္းနဲ႔ ခရီးအတူသြားရင္ ပညာတိုးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ တစ္ညလံုးေတာ့ အိပ္လိုက္ရမွာမဟုတ္ဘူး"
ဟု အေၾကာင္းသိတစ္ေယာက္က ေျပာသည္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ဆရာတကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္သည္ စကားအလြန္ေျပာခ်င္သူ။ လမ္းခရီးတစ္ေလွ်ာက္လံုး မရပ္မနားေျပာသြားလိမ့္မည္။ အိပ္ဖို႔အခ်ိန္ေတာင္ ရလိုက္မွာမဟုတ္။

ကၽြန္ေတာ္သည္ ခရီးသြားလွ်င္ ကား၊ ရထားစသည္တို႔ေပၚမွာ ႏွစ္ႏွစ္ျခိဳက္ျခိဳက္ အိပ္ေပ်ာ္တတ္သူ မဟုတ္။ ထို႔အတူ တစ္လမ္းလံုး စကားေျပာၿပီး ႏုိးႏိုးၾကားၾကားရွိေနတတ္သူမ်ဳိးလည္း မဟုတ္။ လမ္းေဘးက
ရႈခင္းေတြေငးၾကည့္ရင္း ေတြးခ်င္ရာေတြးလိုက္၊ တစ္ေမွးေမွးလိုက္ လုပ္တတ္သူမ်ဳိးသာျဖစ္၏။
ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က နားပူခံခ်င္သူမဟုတ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြႏွင့္ ဝိုင္းဖဲြ႕စကားေျပာတာ ဝါသနာပါေသာ္လည္း တစ္ဖက္သတ္ နားေထာင္ရတာမ်ဳိးေတာ့ အလြန္ျငီးေငြ႔တတ္သည္။
သို႔ရာတြင္ ခုလို စကားေျပာေသာ ဆရာတစ္ဦးႏွင့္ခရီးအတူသြားရမည့္အတြက္ "ဒုကၡပါပဲ"ဟု ညည္းညဴမိျခင္းမရွိတာေတာ့ အမွန္ပဲျဖစ္၏။ စဥ္းစားၾကည့္ေလ။ ဆရာဘုန္းႏိုင္ဆိုတာ ႏွယ္ႏွယ္ရရလား။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ငယ္ငယ္က တသသစြဲလမ္းခဲ့ရေသာ ဝတၳဳေတြကိုေရးခဲ့ေသာ ဆရာၾကီးမဟုတ္လား။ ခုိင့္ရဲ႕သူငယ္ခ်င္းမဟုတ္လား။ စြယ္ေတာ္ရြက္တို႔ရဲ႕ အရွင္သခင္မဟုတ္လား။ တျခားအခ်ိန္ေတြမွာဆိုလွ်င္ ဒီလိုပုဂိၢဳလ္ၾကီးမ်ဳိးကို ေတြ႔ခ်င္တိုင္းေတြ႔ခြင့္ရဖို႔မလြယ္လွပါ။ ခုေတာ့ သူမ်ားစရိတ္နဲ႔ ခရီးေတာင္ အတူတူသြားခြင့္ရၿပီပဲ။
ဒီလိုဆရာၾကီးမ်ဳိးေတြႏွင့္ အတူသြားရေသာအခါ ေမးတတ္ျမန္းတတ္လွ်င္ အသိပညာေတြ အမ်ားၾကီး ရႏုိင္သည္။ ဒါတင္မက ေနာင္တစ္ခ်ိန္ သူတို႔အေၾကာင္း ျပန္ေရးေသာအခါ အသံုးဝင္မယ့္ အခ်က္အလက္ေတြလည္း ရႏိုင္ေသးတယ္ေလ။

* * *

ေတာင္ငူျမိဳ႕ စာေပေဟာေျပာပြဲသုိ႔ သြားရမည္ျဖစ္၏။ ဆရာခ်စ္ဦးညိဳ၊ ဆရာေမာင္သစ္ဆင္း၊ ဆရာနီကိုရဲတို႔လည္း ပါၾကမည္။ သူတို႔ေတြနဲ႔က အရင္ကတည္းက ခင္မင္ခဲ့ၿပီးသားျဖစ္၏။ ဆရာဘုန္းနဲ႔ေတာ့ တစ္ခါမွမဆံုဖူးေသး။ အျပင္မွာလည္း တစ္ခါမွမျမင္ဖူးေသး။ မဂၢဇင္းထဲမွာျမင္ဖူးတဲ့ ဓာတ္ပံုအရေတာ့ ပိန္ပိန္ပါးပါးပါပဲ။ သုိ႔တိုင္ေအာင္ ႏုိင္ငံေက်ာ္ထိပ္သီးစာေရးဆရာၾကီးလည္းျဖစ္၊ အျငိမ္းစားပါေမာကၡခ်ဳပ္ၾကီးလည္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ခပ္ထည္ထည္ေတာ့ ရွိလိမ့္မည္ထင္၏။
ေတာင္ငူမွ လာေရာက္ၾကိဳဆိုသူမ်ားက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အရင္ဝင္ေခၚသည္။ ထို႔ေနာက္ ဆရာဘုန္း၏ အိမ္ရွိရာ သန္လ်င္သို႔ဆက္သြားသည္။ ဆရာသည္ ကၽြန္ေတာ္ထင္ထားသလို လူကံုထံရပ္ကြက္ထဲမွာ တိုက္ႏွင့္ကားႏွင့္ ေနထိုင္သူမဟုတ္။ ျမိဳ႕စြန္ပိုင္းရွိ ေအးခ်မ္းဆိတ္ျငိမ္ေသာရပ္ကြက္ရွိျခံဝင္းေလးထဲမွာ ႏွစ္ထပ္အိမ္ကေလးႏွင့္ ေနျခင္းသာျဖစ္၏။ ဆရာ့အိမ္ကေလးက ေအာက္ထပ္ကို အုတ္ပတ္ကားတပ္ထားၿပီး အေပၚထပ္က ပ်ဥ္ေထာင္ျဖစ္၏။ အိမ္ပံုစံက ရုိးရိုးရွင္းရွင္း။ ေျမကြက္လပ္မွာ သစ္ပင္ပန္းပင္ေတြရွိသည္။ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္ ႏွစ္သက္တတ္ေသာ အခင္းအက်င္းမ်ဳိး။
ဆရာ့အိမ္ဧည့္ခန္းသည္လည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္းပင္ျဖစ္၏။ ခမ္းနားေသာ အျပင္အဆင္ေတြ လံုးဝမရွိ။ ဆရာ့အေနျဖင့္ ဂုဏ္ယူဝင့္ၾကြားစြာျပသထားတာ တစ္ခုပဲရွိသည္။ ဆရာကေတာ္ပင္ျဖစ္၏။ ဒါလည္း ကၽြန္ေတာ္စိတ္ဝင္စားေသာ အခ်က္တစ္ခ်က္ပင္ျဖစ္၏။
ဆရာသည္ တရိႈက္မက္မက္ဖတ္ရေသာ ေမတၱာဖဲြ႕ဝတၳဳၾကီးေတြကိုေရးခဲ့သည္။ သရုပ္ေဆာင္မင္းသမီးတို႔၏ အလွကိုပီျပင္ေအာင္အေသးစိတ္သရုပ္ေဖာ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ဆရာ့မင္းသမီးေတြကို မျမင္ရသည့္တိုင္ စိတ္မ်က္စိထဲမွာ ျမင္ေယာင္စြဲမက္ေစခဲ့သည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ေသာ ဆရာ၏ဇနီးသည္ ဘယ္လိုပံုမ်ဳိးရွိေလမလဲ။
ခိုင္နဲ႔တူမလား။ မမိုးသူနဲ႔တူမလား။ ႏြယ္ႏွင့္တူမလား။ အေစာနဲ႔တူမလား။ တျပည္သူမေရႊထားနဲ႔ပဲ တူေလမလား။
အခုျမင္လုိက္ရတာကေတာ့ အဘြားၾကီးတစ္ေယာက္ပါပဲ။ ဒါေပါ့ေလ၊ ဆရာေတာင္ အသက္ခုႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ေနၿပီပဲ။ သုိ႔ရာတြင္ဆရာကေတာ္သည္ ငယ္ငယ္တုန္းက အေတာ္ ေခ်ာေမာလွခဲ့ေၾကာင္းကိုေတာ့ ထင္ထင္ရွားရွားခန္႔မွန္းၾကည့္ႏိုင္သည္။ မ်က္စိထဲျမင္သာလာေအာင္ ဥပမာေပးရလွ်င္ေတာ့ ရုပ္ရွင္မင္းသမီးထြန္းအိျႏၵာဗိုလ္ အသက္ၾကီးလာလွ်င္ ျဖစ္လာမည့္ရုပ္ရည္မ်ဳိး။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရာက္သြားေသာအခ်ိန္တြင္ ဆရာက အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ထားၿပီးသားျဖစ္၏။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ႏႈတ္ဆက္ရင္း ဂ်ဳိးသိန္းေဆးေပါ့လိပ္တိုေလးကို ေကာက္ကိုင္လုိက္တာ ျမင္ရေသာအခါ စိတ္ထဲက "တို႔ဆရာကြ"ဟု ေရရြတ္မိ၏။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေဆးေပါ့လိပ္သမားကိုး။
ထို႔ေနာက္ ဆရာသည္ ဆရာခ်စ္ဦးညိဳကို တစ္စံုတစ္ခုေျပာေနသည္။ ဟိုအရင္တစ္ေခါက္ ေတြ႕ခဲ့စဥ္က စကားမျပတ္ေသးေသာ အေၾကာင္းအရာကို ျပန္ဆက္ေျပာျခင္းျဖစ္ပံုရ၏။ အိမ္ေပၚကဆင္းၿပီး ကားေပၚတက္မိသည္အထိ အမွ်င္မျပတ္ေျပာလာသည္။ သန္လ်င္တံတားနားေရာက္ေတာ့မွ ထိုကိစၥၿပီးသည္။
ဆရာက ကၽြန္ေတာ့္ဘက္လွည့္ၿပီး ေျပာျပန္သည္။ ကၽြန္ေတာ့္ကဗ်ာစာအုပ္ကို ဖတ္ရေၾကာင္းေျပာသည္။ သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို ေမာ္ဒန္အႏြယ္ဝင္ဟု ထင္မွတ္ယူဆထားပံုရသည္။
"ဆရာက ေမာ္ဒန္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့သူတစ္ေယာက္မဟုတ္ပါဘူး။ စည္းစနစ္တက် ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ သေဘာပါ။ တကယ္ဆိုရင္ ဆရာကိုယ္တိုင္ေတာင္ သူ႔ေခတ္သူ႔အခါအရ ေမာ္ဒန္ဆန္တဲ့သူလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္"
ဟု ဆိုသည္။ လူငယ္ေတြအေပၚနားလည္မႈရွိေသာ ဆရာတစ္ေယာက္ႏွင့္ ခရီးအတူ သြားရေတာ့မွာပါလားဟု သေဘာေပါက္လုိက္ရ၏။
ေစာ္ဘြားၾကီးကုန္း အေဝးေျပးဂိတ္ေရာက္ေတာ့ ကားထြက္ဖို႔အခ်ိန္လိုေသးသျဖင့္ စားေသာက္ဆိုင္မွာ ခဏထိုင္ၾကသည္။ ဆရာက လက္ဖက္ရည္မွာသည္။ သန္လ်င္မွာဆိုလွ်င္ေတာ့ အိမ္မွာပဲ ေဖ်ာ္ေသာက္ေလ့ရွိေၾကာင္း၊ ဆရာကေတာ္ေဖ်ာ္ေပးေသာ လက္ဖက္ရည္ကို ဘယ္ဆိုင္မွမမွီေၾကာင္း ၾကြားလိုက္ေသးသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း လက္ဖက္ရည္ၾကိဳက္တတ္သူျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဆရာနဲ႔တြဲလို႔ရၿပီဆုိၿပီး ဝမ္းသာမိျပန္၏။
ကားေပၚမွာ ေနရာယူၾကေတာ့ ဆရာနီကိုရဲက ညားကာစဇနီးအသစ္စက္စက္ကေလးကို ေခၚလာသျဖင့္ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ တစ္တြဲထိုင္ၾကသည္။ လက္ရည္ညီေသာ ဆရာခ်စ္ဦးညိဳႏွင့္ဆရာေမာင္သစ္ဆင္းတို႔က တစ္တြဲ၊ ဒီေတာ့ ဆရာဘုန္းႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္က တစ္တြဲေပါ့။ "နားေထာင္ဖို႔သာျပင္ထား"ဟု ကိုယ့္ကိုယ္ကို အားေပးရသည္။ ဟုတ္လည္းဟုတ္သည္။
ကားစထြက္ၿပီး မၾကာခင္မွာပင္ ဗီြဒီယိုကားတစ္ကား စျပသည္။ ျမန္မာကားျဖစ္၏။ ေတာ္ေတာ္ည့ံသည္။ ေကာင္းလွ်င္လည္း ၾကည့္ျဖစ္မည္မထင္။ ဆရာက စကားစေျပာေနၿပီ။ မဂၤလာဒံုတစ္ဝိုက္က ေတာင္ကုန္းကေလးေတြ လွ်ဳိေျမာင္ေတြကိုၾကည့္ၿပီး -
"ဟိုးတစ္ခ်ိန္က ဒီေနရာေတြမွာ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ခဲ့ဖူးတာေပါ့"
ဟု အစခ်ီၿပီး အင္းစိန္တိုက္ပဲြတုန္းက ဆရာတို႔ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြ ေဗာ္လံတီယာ တပ္သားအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ကူညီခဲ့ၾကပံုမ်ားကို ေျပာျပသည္။ တပ္သားသစ္မ်ားအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ဖို႔ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက လာေရာက္စစ္ေဆးသည္။ ဆရာ့ေရွ႕ေရာက္ေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က စိုက္ၾကည့္ၿပီး -
"မင္း အသက္ဘယ္ေလာက္ရွိၿပီလဲ"
ဟု ေမးသည္။
"ဆယ့္ငါးႏွစ္"
ဆိုေတာ့
"ငယ္ေသးတယ္၊ စာသင္ဦး"
ဟု ေျပာသျဖင့္ တပ္ထဲမဝင္ျဖစ္ခဲ့ပံုကုိလည္း ေျပာျပသည္။

* * *

ပ်ဥ္ပံုၾကီးမွာ ညစာထမင္းစားၾကသည္။ ဆရာက ငါးရံ႕ေျခာက္ဖုတ္မွာသည္။
"အိမ္မွာဆိုရင္ ေသြးတက္မွာစိုးလို႔ဆိုၿပီး ဆရာ့ကို ငါးေျခာက္သိပ္မေကၽြးၾကဘူး"
ဟု ဆရာက ေျပာၿပီးရယ္ေနသည္။ ေရာဂါေထြေထြထူးထူး မရွိေသာ္လည္း အသက္ၾကီးလာေတာ့ အစားအေသာက္ဆင္ျခင္ရတယ္ဟု ဆုိျပန္သည္။ ( ေျပာသာေျပာတယ္၊ ေတာင္ငူေရာက္လုိ႔ ေကာက္ညွင္းငခ်ိတ္ေပါင္းနဲ႔ ဘူးသီးေၾကာ္၊ ငါးေျခာက္ေထာင္းေၾကာ္ေတြ ေကၽြးေတာ့လည္း စားတာပါပဲ။) ကားျပန္ထြက္ေတာ့ ဆယ္နာရီေက်ာ္ၿပီ။ ဆရာ ဘယ္အေၾကာင္းအရာကိုမ်ားဆက္ေျပာမလဲလုိ႔ နားေထာင္ဖုိ႔ အဆင္သင့္ျပင္ထားသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ဆရာက ဘာမွထပ္မေျပာေတာ့ဘဲ မ်က္စိမွိတ္ၿပီး မွိန္းေနသည္။
ထမင္းစားၿပီး ဗိုက္ေလးသြားလို႔လား။ ကားစီးရတာ ခရီးပမ္းသြားလို႔ပဲလား။ ကားေပၚမွာျပေနေသာ ႏုိင္ငံျခားဇာတ္ၾကမ္းကားကိုပဲ မ်က္စိေနာက္သြားလို႔လားမသိ။
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အိမ္မွာဆိုလွ်င္ ေတာ္ေတာ္ညဥ့္နက္မွ အိပ္တတ္ေသာေၾကာင့္ အက်င့္ပါၿပီး အိပ္ခ်င္စိတ္မရွိေသး။ ဆရာ့ကိုေမးစရာေတြ ရွိေနေသးသည္။ ဆရာႏွင့္ပက္သက္လွ်င္ အမ်ားစုက "သူငယ္ခ်င္းလုိ႔ပဲ ဆက္၍ေခၚမည္ခိုင္"၊ "တစ္ျပည္သူမေရႊထား"၊ "သူ႔ကၽြန္မခံၿပီ"စေသာ ဝတၳဳၾကီးေတြကိုသာ သတိရမိတတ္ၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဆရာေရးသားၿပီး ေရနံ႔သာစိုးလိႈင္ သီဆိုခဲ့ေသာ "ကမာၻကုန္က်ယ္သေရြ႕ဝယ္" သီခ်င္းကို စိတ္ဝင္စားမိ၏။
ထိုသီခ်င္းသည္ ရုတ္တရက္ နားေထာင္ၾကည့္လွ်င္ ေႏြဘဲြ႔အလြမ္းသီခ်င္းဟု ထင္စရာရွိ၏။ အမွန္္မွာမျမဲေသာ သခၤါရသေဘာကို နိမိတ္ပံုမ်ားျဖင့္ ဖဲြ႔ဆိုထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆရာ့စာတစ္ပုဒ္ထဲမွာ ဖတ္ဖူးသည္။ ထုိသီခ်င္းမွာ ကၽြန္ေတာ္ အၾကိဳက္ဆံုးသီခ်င္းေတြထဲက တစ္ပုဒ္ျဖစ္၏။ "နတ္သွ်င္ေနာင္"သီခ်င္းဟု ဆိုလွ်င္ ျပည္လွေဖ ဆုိတာေလာက္ ဘယ္သူမွေကာင္းေအာင္မဆိုႏုိင္သလုိပင္ "ကမာၻကုန္က်ယ္သေရြ႕ဝယ္"ကိုလည္း ေရနံ႔သာစိုးလိႈင္ကလြဲ၍ ဘယ္သူမွ ရင္ကိုထိုးေဖာက္ထိခိုက္ေအာင္ မဆိုႏုိင္ဟု ထင္၏။ သီခ်င္းစာသား၊ သံစဥ္၊ တီးလံုးႏွင့္ သီဆိုသူတို႔ တသားတည္းက်ေသာသီခ်င္း။
ထုိသီခ်င္းအေၾကာင္း ဆရာ့ကိုေမးမည္ဟု စဥ္းစားထားခဲ့တာ။ အခုေတာ့ ဆရာက မ်က္စိကိုမွိတ္ၿပီး တိတ္ဆိတ္ျငိမ္သက္ေနၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း "ကမာၻကုန္က်ယ္သေရြ႕ဝယ္" သီခ်င္းကို စိတ္ထဲကသာ ညည္းေနမိ၏။

* * *

ဆရာသည္ အသက္ခုနစ္ဆယ္ေက်ာ္ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း က်န္းမာေရးအေတာ္ေကာင္းေနဆဲျဖစ္၏။ ေရာဂါထူးထူးေထြေထြ ရွိေနပံုမေပၚ။ ျမတ္ေစာညီေနာင္ဘုရားသို႔ သြားၾကေသာအခါ ဆရာက ေတာင္ငူက စာေပသမားမ်ားႏွင့္အတူ စကားတေျပာေျပာ ေလွ်ာက္သြားရာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတာင္ ေနာက္မွာျပတ္က်န္ခဲ့သည္။ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္ပံုလည္းမရ။ သူ႔က်န္းမာေရးအတြက္လည္း သူ႔ဘာသာဂုဏ္ယူဟန္တူသည္။
ဘုရားက အျပန္လမ္းမွာ တကၠသိုလ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဘဝက အေတြ႔အၾကံဳမ်ားကို ေျပာျပသည္။ ပရိုဗီမင္ေဆးျပား ထုတ္လုပ္သည့္ စပီရူလုိင္းနားေခၚ စိမ္းျပာေရညွိကို အဏၰဝါဇီဝေဗဒဌာနမွ ေလ့လာခဲ့ရာမွာ ပါဝင္ကူညီခဲ့ပံုမ်ား၊ ယခုေတာင္ၾကီးတကၠသိုလ္ တည္ရွိရာ ေျမေနရာကိုေရြးခ်ယ္ခဲ့ပံုမ်ားမွာ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ျဖစ္၏။
ေန႔လယ္ဘက္ လက္ဖက္ရည္ေသာက္္ခ်ိန္မွာေတာ့ မူလ "ေမာင့္မူပိုင္ရွင္"ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားအတြက္ ဇာတ္ညႊန္းေရးေပးခဲ့ပံု၊ ခုေနာက္ပိုင္းထိုဇာတ္ကားကို ျပန္ရိုက္ဖို႔စီစဥ္ေတာ့လည္း ရိုက္ကူးသူမ်ားက ဆရာ့ကိုဉာဏ္ပူေဇာ္ခ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ေပးၾကပံုတို႔ ေျပာျပသည္။ ထို႔ျပင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မသိေသးေသာ ကိစၥတစ္ခုကိုလည္း ၾကားရသည္။
"ေမာင့္မူပိုင္ရွင္"ဇာတ္ကား၏ ဇာတ္ဝင္သီခ်င္းျဖစ္ေသာ "ေမတၱာေစကၽြန္"ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ကိစၥျဖစ္၏။ မူလတုန္းက ထိုသီခ်င္းကို ျမန္မာသံစဥ္ျဖင့္ သီဆိုခိုင္းဖုိ႔ ဆရာက စိတ္ကူးရွိခဲ့သည္။ ေနာက္မွ မင္းသားေကာလိပ္ဂ်င္ေနဝင္း ကိုယ္တိုင္ သီဆိုမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူ႔အသံႏွင့္လိုက္ဖက္ေအာင္ က်ဴးန္ ေခၚ ႏုိင္ငံျခားသံစဥ္သုိ႔ ဂီတမွဴးက ေျပာင္းေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ ဆရာက ထိုသီခ်င္းကို မူလစိတ္ကူးထားေသာ ျမန္မာသံစဥ္ျဖင့္ ဆိုျပခဲ့ေသးသည္။ ပရိသတ္ေတြထဲက ေမတၱာေစကၽြန္သီခ်င္းကို ျမန္မာသံႏွင့္နားေထာင္ဖူးတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူစုသာရွိလိမ့္မည္ထင္၏။
ညဘက္ ေဟာေျပာပဲြစတင္ခ်ိန္က နည္းနည္းေနာက္က်သြားသည္။ ေဟာေျပာမည့္စာေရးဆရာက ငါးေယာက္ေတာင္။ ရာသီဥတုက အေတာ္ေအးသျဖင့္ ဆရာ့ကို သိပ္ညဥ့္နက္တဲ့အထိ မေနေစခ်င္။ သူ႔ကိုေစာေစာေျပာၿပီး ျပန္အနားယူခိုင္းလို႔မျဖစ္။ ေဟာေျပာပြဲထံုးစံအရ အဓိကပုဂိၢဳလ္က ေနာက္ဆံုးမွ ေျပာၿပီးပြဲသိမ္းရသည္။ ဒီပဲြက ဆရာ့ပြဲျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ က်န္ေလးေယာက္ တုိင္ပင္ၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ေဟာေျပာခ်ိန္မ်ားကို ခ်ဳံ႕ပစ္လိုက္မည္။ ဆရာ့အတြက္ အားရပါးရေျပာႏုိင္ဖို႔ အခ်ိန္လံုေလာက္စြာရေအာင္ စီစဥ္ေပးလိုက္ၾကသည္။ ဒါကိုဆရာက ရိပ္မိၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အားနာစကားဆုိခဲ့ေသးသည္။
ဆရာသည္ ပညာတတ္၊ ပညာရွိ စာေရးဆရာၾကီးျဖစ္၏။ သို႔ရာတြင္ ေဟာေျပာရာမွာ ပညာရွင္ဆန္ေသာ အမူအရာဟန္ပန္မရွိ။ စကားလံုးၾကီးၾကီးက်ယ္က်ယ္ေတြမသံုး။ နက္နဲေသာ အႏုပညာသေဘာကို လူတိုင္း နားလည္ေအာင္ ရုိးရိုးရွင္းရွင္းေလးေျပာသြားသည္။ တစ္ခါတစ္ေလ အရႊန္းေဖာက္လုိက္ေသးသည္။ ပရိသတ္ေတြမေျပာန႔ဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတာင္ နားေထာင္လုိ႔မဝေအာင္ စြဲျငိသြားေစသည္။

* * *

အျပန္ခရီးမွာက်ေတာ့ ဆရာသည္ ခရီးပန္းသြားေသာေၾကာင့္ထင္သည္။ စကားသိပ္မေျပာေတာ့။ ကားေပၚမွာ မွိန္းၿပီးလိုက္ပါလာသည္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း "ကမာၻကုန္က်ယ္သေရြ႕ဝယ္"သီခ်င္းအေၾကာင္းကို အျပန္က်မွေမးမယ္စိတ္ကူးခဲ့တာ။ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္သြားမွာစိုးသျဖင့္ မေမးျဖစ္ေတာ့။ ေနာက္တစ္ခါ ဆံုမွေမးေတာ့မည္ဟု ေတးထားလုိက္သည္။ (အဲဒီတုန္းကေမးလိုက္ရေကာင္းသားဟု ေနာင္က်မွ ႏွေျမာတသစြာ ေတြးမိ၏။)
စကားေျပာလို႔မရေသာအခါ ဟိုဟိုဒီဒီေတြးေနလိုက္သည္။ ေနျမင့္လာေတာ့ ဆရာ့မ်က္ႏွာေပၚကို ေနေရာင္ထုိးက်လာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကားမွန္ျပတင္းက လုိက္ကာကို ဆဲြေစ့ေပးရင္း ဆရာ့ကို တေစ့တေစာင္းၾကည့္လုိက္မိ၏။ ကၽြန္ေတာ့္စိတ္ထဲ တစ္ေယာက္ေယာက္ႏွင့္ တူသလိုလုိထင္ျမင္လာမိသည္။
ဘဲျမီးဆန္ဆန္ ခပ္ပါးပါးဆံပင္ပံုစံ၊ အသားညိဳသေယာင္ေယာင္၊ ပိန္ပိန္သြယ္သြယ္၊ မ်က္ခံုးေကာင္းေကာင္း ေပၚလြင္ထင္ရွားေသာႏွာတံ၊ ပိရိေသာႏႈတ္ခမ္းမ်ား။ ဟာ....အေဖနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ဆင္တာပါလား။ အထူးသျဖင့္ ရွည္လ်ားၾကံ့ခိုင္ေသာ လက္ေခ်ာင္းမ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေဖ(ဦးသာဓု)၏ လက္ေခ်ာင္းမ်ားနဲ႔ တေထရာတည္း။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဆရာ့နားမွာ ေနရတာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြးရွိတယ္လို႔ ခံစားရတာကိုး။
(ဆရာျမသန္းတင့္ကိုလည္း မ်က္ႏွာက်ပံု၊ အေနအထား အေဖႏွင့္ဆင္သည္ဟု ထင္ခဲ့ဖူးသည္။ အေဖမရွိေတာ့တဲ့ေနာက္ပိုင္း ညိဳညိဳပိန္ပိန္စာေရးဆရာၾကီးေတြကို အေဖနဲ႔တူတယ္ထင္မိေသာ အစြဲအလမ္းမ်ဳိးဝင္ေနတာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မည္။ ေျပာရင္းဆိုရင္း ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီကိုလည္း သတိရမိျပန္၏။)

* * *

ဆရာက လူၾကီးရယ္လုိ႔ အခြင့္အေရးကို ပိုယူတတ္သူမဟုတ္။ သားတပည့္အရြယ္ေတြဆိုၿပီး အထက္စီးက ဆက္ဆံျခင္းမရွိ။ သူ႔အယူအဆကိုေျပာရမွာလည္း လက္ခံရမည္ဟု မတိုက္တြန္း။ ဆရာကေတာ့ ဒီလုိထင္တယ္ဟူ၍သာ ေျပာတတ္သည္။
ကၽြန္ေတာ္သည္ ဆရာႏွင့္ စကားေျပာလို႔ မဝေသး။ ေတာင္ငူေဟာေျပာပြဲကျပန္လာၿပီးေနာက္ ဆရာ့ဆီတစ္ခါေလာက္သြားၿပီး စကားေျပာရေအာင္ဟု နီကိုရဲႏွင့္ကၽြန္ေတာ္တုိင္ပင္ထားၾကသည္။ ဆရာ့ဆီသြားလွ်င္ စားစရာတစ္ခုခုဝယ္သြားမည္။ ဆရာက အိႏိၵယအစားအစာမ်ဳိး ၾကိဳက္တတ္လိမ့္မည္ထင္သည္။ ကီးမားပလာတာ၊ ဒန္ေပါက္၊ ပူရီတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးဝယ္သြားမည္။ ၿပီးေတာ့ ဆရာကေတာ္ေဖ်ာ္တိုက္ေသာ လက္ဖက္ရည္ကို ကပ္ေသာက္မည္ဟု စိတ္ကူးခဲ့သည္။ (ဆရာက အိႏိၵယအစားအစာ တကယ္ၾကိဳက္မၾကိဳက္ေတာ့မသိ။ ကၽြန္ေတာ့္အေဖၾကိဳက္တတ္သျဖင့္ ဆရာလည္းၾကိဳက္မွာပဲ ထင္မိျခင္းျဖစ္၏။)
သုိ႔ရာတြင္ နီကိုရဲက မအားတာနဲ႔၊ ကၽြန္ေတာ္က အဆင့္သင့္မျဖစ္တာနဲ႔ပဲ ေတာ္ေတာ္ႏွင့္မသြားျဖစ္။ တကယ္သြားျဖစ္ၿပီဆိုေတာ့ ဆရာ့အိမ္ကိုမဟုတ္။ ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ေဆးရုံၾကီး။
ဆရာေဆးရုံတက္ေနသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္ေရာက္သြားသည္။ ဆရာ့ကို အထူးခန္းမွာ ထားေပးသျဖင့္ ေက်နပ္မိသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ဧည့္သည္ေတြက မ်ားလြန္းသည္။ ဒီလုိအခန္းမ်ဳိးမွာက လူႏွစ္ေယာက္ သံုးေယာက္ထက္ ပိုမရွိသင့္။ သုိ႔တိုင္ေအာင္ ဆရာ့ကို ေတြ႔ခ်င္သူေတြကို အလွည့္က်သာခြင့္ျပဳမည္ဆိုလွ်င္ ကိုယ့္အလွည့္ေရာက္ဖို႔ တစ္နာရီေလာက္ ေစာင့္ေကာင္းေစာင့္ရေပလိမ့္မည္။
ကၽြန္ေတာ္ေရာက္သြားေတာ့ အခန္းထဲမွာ လူမ်ားေနသျဖင့္ ရွင္းမွဝင္ေတာ့မည္ဆုိၿပီး မွန္တံခါးအျပင္ဘက္မွာပင္ ရပ္ေနလိုက္သည္။ စာေပသမားတစ္ေယာက္က ကၽြန္ေတာ့္ကိုျမင္သြားၿပီး လက္ယပ္ေခၚသျဖင့္ ဝင္သြားလိုက္သည္။ အခန္းထဲမွာ လူမ်ားလြန္းသျဖင့္ ေလေအးစက္ေတာင္မႏိုင္ေတာ့ဘဲ အိုက္စပ္စပ္ျဖစ္ေနသည္။ ဆရာ့ကို ယပ္ခတ္ေပးေနရသည္။
ဆရာ့ေက်ာကုန္းကို နံ႔သာျဖဴလား၊ ကရမက္လားမသိ။ လိမ္းေပးေနတာေတြ႔ရသည္။ ဆရာ့ေက်ာကုန္း ပိန္ပိန္ေလးကလည္း အေဖနဲ႔တူလုိက္တာဟု အေရးထဲမွာေတြးမိျပန္သည္။ ဆရာက စကားသိပ္မေျပာ။ မ်က္စိမွိတ္ၿပီး မွိန္းေနသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ဆရာ့ကို အေႏွာင့္အယွက္မေပးလိုသျဖင့္ ခံုတန္းကေလးမွာ ထိုင္ေနလိုက္သည္။
ခုတင္ေပၚမွာ လဲွေနေသာ ဆရာ့ကိုၾကည့္ရင္း -
"အေဖနဲ႔တူလိုက္တာ"
ဟု လႊတ္ခနဲေျပာမိ၏။
ဆရာ့သားကိုေက်ာ္ဇင္၏ ဇနီးျဖစ္သူ မဝိုင္းဝိုင္းက -
"ဆရာဦးသာဓုဆံုးေတာ့ အသက္ဘယ္ေလာက္ရွိၿပီလဲ"
ဟုေမးသည္။
"ခုနစ္ဆယ့္သံုးႏွစ္"
ကၽြန္ေတာ္ေျဖလိုက္ေတာ့ သူခဏမွ်ငိုင္သြားသည္။ ၿပီးမွ -
"ေဖေဖလည္း ခုနစ္ဆယ့္သံုးထဲမွာပဲ"
ဟု ခပ္တိုးတုိးေျပာသည္။ စိုးရိမ္ေနေသာ ေလသံမွန္းသိသာ၏။

* * *

သိပ္မၾကာခင္မွာပင္ ဆရာဆံုးေၾကာင္း သတင္းၾကားရသည္။ ဆရာ့စ်ာပနသည္ စည္ကားလွ၏။ အႏုပညာနယ္ပယ္၊ ပညာေရးနယ္ပယ္စေသာ ဆရာက်င္လည္ခဲ့ရာ အသိုင္းအဝုိင္းမွ အားလံုးလိုလို လာေရာက္ဂါရဝျပဳၾကသည္။ ၿပီးေတာ ့သူျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ခဲ့ေသာ ကံ့ေကာ္ပြင့္မ်ား၊ စိန္ပန္းျပာမ်ား၊ ခ်ယ္ရီပန္းမ်ား၊ မယ္ဇယ္ပြင့္မ်ားႏွင့္ စြယ္ေတာ္ရြက္မ်ားငိုေၾကြးၾကသည္။
ရက္လည္တဲ့ေန႔က်ေတာ့ သန္လ်င္က ဆရာ့အိမ္မွာ ကိုေက်ာ္ဇင္ႏွင့္အခ်ိန္အေတာ္ၾကာေအာင္ စကားေျပာျဖစ္၏။ ဆရာသည္ ဝိပႆနာတရားရႈမွတ္ေနရင္း ေႏြညမ်ားကို စြန္႔ခြာသြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၾကားသိရသျဖင့္ စိတ္သက္သာရာရသည္။
ဆရာ၏ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္္သည္ ဆရာ့ဝတၳဳဇာတ္သိမ္းခန္းေတြလုိပင္ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ညက္ညက္ေညာေညာရွိၿပီး ဆြတ္ပ်ံ႕ဖြယ္ျဖစ္၏။ ထို႔အတူ က်န္ရစ္သူေတြအဖို႔လည္း ဆရာ၏ "ကမာၻကုန္က်ယ္သေရြ႕ဝယ္"သီခ်င္းထဲကလို -
"လြမ္းေမာသီကရီ...ေမ့မရေလၿပီ"

မင္းလူ
-----------------------------------
(လြမ္းေတးကို သူပင္သီေရာ့မည္
အမွတ္တရ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္၊
ေမလ၊ ၂၀၀၃)